Προς κ. Μπουκάλα, υπέρ πολυτονικού

Εις απάντησιν της πολεμικής κατά του πολυτονικού (αλλά και των αρχαίων Ελληνικών), του κ. Παν. Μπουκάλα, από τις στήλες της πάλαι ποτέ δημοσιογραφικής ναυαρχίδος του παραδοσιακού-συντηρητικού χώρου [εδώ σήμερα γελάνε] "Καθημερινής" (30 Οκτ. 2005, "Oι τόνοι και το "πνεύμα της παραδόσεως""), εστάλη η ακόλουθος, μη δημοσιευθείσα, επιστολή.

[Με θλίβει, πάντως, το φαινόμενο, μελετητές τινες των γραμμάτων μας όπως ο κ. Μπουκάλας (αλλά και ο κ. Χάρης), οι οποίοι μάς έχουν χαρίσει κείμενα γνώσεως και ευαισθησίας μεγάλης για την λογοτεχνία και την γλώσσα μας, να αναλίσκονται τον τελευταίο καιρό σε όλο και φανατικότερη και ξηρότερη πολεμική κατά των... γλωσσαμυντόρων και λοιπών τρισκαταράτων εθνικιστών... Μόνον και μόνον χάριν "προοδευτικότητος", στο πλαίσιο των όλο και οξυνομένων αντιπαραθέσεων για την Ελληνική Ιστορία (οι οποίες αντιπαραθέσεις έχουν και άλλες πλευρές, εκτός της γλωσσικής· πολιτιστική, θρησκευτική κ.ά. - ευκαιρίας δοθείσης, θα αναφερθούμε διεξοδικότερα σε αυτά.) Πάντως, λαός που χύνει και το αίμα του για την γλώσσα του (Ευαγγελικά, Ορεστειακά· άλλος θα τό χαρακτήριζε τραγέλαφο, αλλά ίσως είναι και δείγμα μεγαλωσύνης), δεν χάνεται.

Επί τη ευκαιρία· και καθώς, ακριβώς επειδή είμαι εθνικιστής και ως εκ τούτου δεν είμαι ρατσιστής (με την έννοια των θεωριών φυλετικής ή άλλης ανωτερότητος), αλλά αντιθέτως πιστεύω ότι κάθε λαός (και όχι μόνον εμείς οι Έλληνες) οφείλει να τιμά τις παραδόσεις του, παραδόσεις οι οποίες αποτελούν πλούτο για ολόκληρη την ανθρωπότητα, συνιστώ να θυμηθούμε τις πολύ επιτυχημένες κινηματογραφικές ταινίες "Τίγρις και Δράκος" και "Ήρωας"· για να πάρουμε μία ιδέα για το πώς τιμούν το δικό τους σύστημα γραφής (που δεν είναι απλώς εργαλείο, αλλά φιλοσοφία ολόκληρη), Κινέζοι και Ιάπωνες· λαοί, οι οποίοι πρωτοπορούν και στον τομέα της σύγχρονης τεχνολογίας, βεβαίως, όχι μόνον στην φιλολογία ή στην θεολογία. Το αντίθετο παράδειγμα είναι η κατάργηση της αραβικής γραφής (και όλων των παραδόσεων) από την κεμαλική τουρκία. (Το εάν για να μάς εμπνεύσει αξίζει περισσότερο το παράδειγμα της τουρκικής κεμαλικής στρατογραφειοκρατίας ή του πολιτισμού και της πνευματικότητος της άπω ανατολής, ας τό κρίνει ο καθένας.)]

Για την πρόταση επαναφοράς του πολυτονικού

(Υπ' όψιν του κ. Μπουκάλα)

Κύριοι,

Ανέγνωσα, όπως πάντοτε με μεγάλο ενδιαφέρον το κυριακάτικο άρθρο του κ. Μπουκάλα (το σημερινό, 30 Οκτ., περί πολυτονικού) και έχω ορισμένες σημαντικές, πιστεύω, παρατηρήσεις. Πριν ο κ.Μπουκάλας ασχοληθεί στο επόμενο άρθρο του, όπως έγραψε, με την δυσλεξία (γιατί; ουδέποτε ετέθη αυτό το θέμα, και τί σχέση έχει ένα ιατρικό καθαρά θέμα με την διδασκαλία του πολυτονικού;
[Σημείωσις: Στην πραγματικότητα θέμα ετέθη, με όχι επαρκώς τεκμηριωμένο -είναι η αλήθεια- τρόπο, από τις στήλες της ιδίας εφημερίδος (βλέπε "Καθημερινή", 28 Οκτ. 2005: Aλεξάνδρα Kασσιμη, "Aρχαία Eλληνικά κατά δυσλεξίας"), με αφορμή ανακοίνωση του Ανοιχτού Ψυχοθεραπευτικού Κέντρου για τις γενικότερη ευεργετική επίδραση της διδασκαλίας των αρχαίων Ελληνικών και του πολυτονικού στα παιδιά. (Βλ. και Ιωάννης Τσέγκος, Θαλής Παπαδάκης, Δήμητρα Βεκιάρη, "Η εκδίκηση των τόνων", Εναλλακτικές Εκδόσεις, Σειρά "Σύγχρονη Ψυχοθεραπεία", Αθήνα 2005.) Όμως, ειδικά η η υποτιθέμενη σχέση μονοτονικού-δυσλεξίας, μάλλον ως αφορμή των "προοδευτικών" "χρησιμεύει", για να μετατοπίζουν σκοπίμως το ζήτημα και να κατηγορούν τους αντιπάλους τους για αντιεπιστημονικότητα... Το πολυτονικό είναι απαραίτητο για λόγους σεβασμού της γλωσσικής μας παραδόσεως και διατηρήσεως της επαφής με αυτήν, λόγους αισθητικούς, λόγους φιλοσοφικούς (αποφυγή της χυδαιότητας του "εύκολου" και του "φτηνού"), λόγους εκπαιδευτικούς, ασχέτως δυσλεξίας ή... UFO και εξωγήινων, που λένε κάποιοι άλλοι.]), θα τού ήμουν ευγνώμων εάν έδιδε ολίγη προσοχή και απαντούσε στις ακόλουθες ενστάσεις στα τέσσερα σημεία που ο ίδιος επεσήμανε:

Πρώτον. Γιατί, ερωτάτε, κύριε Μπουκάλα, σπουδαγμένοι με τόνους και πνεύματα, γράφουν... "επιεικά"; Μα, εάν η διδασκαλία της λογίας γλωσσικής παραδόσεως είναι αναγκαία για την μόρφωση του ανθρώπου, ποιος είπε ότι είναι και από μόνη της ικανή; Αφήστε που ο ατυχήσας βουλευτής, νιώθοντας, κακώς βέβαια, αναγκασμένος τρόπόν τινα να συμμορφωθεί με τον προκρούστειο δημοτικισμό, διέπραξε το ολίσθημα. Ο προκρούστειος δημοτικισμός ευθύνεται, λοιπόν, για το εν λόγω γλωσσικό ατόπημα. Μην χρησιμοποιούμε, λοιπόν, υπέρ του δημοτικισμού, επιχείρημα, το οποίον είναι στην πραγματικότητα εναντίον του.
Και κάτι ακόμη. Εάν κάνουμε συχνά λάθη στην χρήση των λογίων τύπων της γλώσσης μας, λύση δεν είναι η εγκατάλειψη της διδασκαλίας της αρχαίας και λογίας γλώσσης, αλλά, αντιθέτως, η ακόμη συνεπέστερη και απαιτητικότερη διδασκαλία της. Προσωπικώς, πάντως, ντρέπομαι, ντρέπομαι πραγματικά, που δεν έχω την δυνατότητα να αναγιγνώσκω ικανοποιητικώς τα κείμενα των αρχαίων προγόνων μου, και κακίζω, εκτός από την δική μου οκνηρία, βεβαίως, και εσάς και το εκπαιδευτικό μας σύστημα για την μειονεξία μου αυτήν.

Δεύτερον. Οι αρχαίοι δεν είχαν τόνους, αλλά κεφαλαιογράμματη γραφή. Ορθόν, αλλά η εξέλιξη μπορεί να είναι θετική, μπορεί και να είναι αρνητική· μπορεί να είναι βελτίωση και πλουτισμός, μπορεί και αποσύνθεση, όπως σε έναν ζωντανό οργανισμό. Ποιος είπε ότι είναι πάντοτε το ένα; (Εάν είναι πάντοτε θετική, ας επαναφέρουμε τότε τα αρχαία· θα είναι και αυτή θετική εξέλιξη!) Με τους τόνους και τα πνεύματα και την μικρογράμματη γραφή, η Ελληνική γλώσσα και ο πολιτισμός, ακτινοβόλησαν παγκοσμίως το φως τους. Η κατάργηση λοιπόν αυτού του στοιχείου, συνιστά επαρχιωτισμό· όχι μόνον αποκοπή μας από τον παγκόσμιο Ελληνικό πολιτισμό (και τα Ελληνικά που διδάσκεται, από τους αλεξανδρινούς και δώθε, κάθε άνθρωπος όπου γης), αλλά και από το δικό μας παρελθόν, που είναι και μέλλον μας. Επαρχιωτισμός, αυτοαπομόνωση (τοπική και χρονική), εργαλειακή και στενά χρησιμοθηρική αντίληψη περί γλώσσης και πολιτισμού, με μία λέξη παρακμή.

Τρίτον. Γιατί, ερωτάτε, η Ιερά Σύνοδος είχε παλαιότερα εγκρίνει έκδοση της Αγίας Γραφής στο μονοτονικό; Μα, πείτε λοιπόν εύγε στην Ιερά Σύνοδο, για την τόλμη και την ευκρισία να διορθώσει τώρα το λάθος της! (Όπως ο Αρχιεπίσκοπος έδειξε προσφάτως την τόλμη και την ευκρισία να παραδεχθεί και να διορθώσει το δικό του προ καιρού λάθος, για την απαγγελία των Ιερών Ευαγγελίων στην δημοτική.)

Τέταρτον. Ο Διονύσιος Σολωμός (μητρική γλώσσα του οποίου ήταν η ιταλική, βεβαίως), υπεστήριζε, λέτε, το μονοτικό. (Την δημοτική υπεστήριζε, όχι το μονοτονικό, αλλά έστω.) Μα, και εάν δεχθούμε ότι ο Σολωμός είχε δίκιο, στην εποχή του αναγκαία ήταν η αντίσταση στον ακραίο αρχαϊσμό. Σήμερα, κύριε Μπουκάλα, αναγκαία είναι, αντιθέτως, η αντίσταση στον ακραίο δημοτικισμό, την υπερ-"προοδευτικότητα" και τον πάσης φύσεως αφελληνισμό, ο οποίος προ πολλού έχει πάρει το πάνω χέρι...

Κύριε Μπουκάλα, οι αξιότιμοι βουλευτές και η Ιερά Σύνοδος σφάλλουν ζητώντας προαιρετική χρήση του πολυτονικού· μόνη απόφαση αξία της Ελληνικής κληρονομιάς μας είναι η υποχρεωτική (σε δημόσια διοίκηση και εκπαίδευση) χρήση, όπως ίσχυε παλαιότερα. Αλλά, βλέπετε, αυτό είναι δύσκολο σήμερα. (Έστω και εάν η πλειονότης των λογοτεχνικών εκδοτικών οίκων, με συναίσθηση της καλλιέπειας, αν μη τι άλλο, που πρέπει να χαρακτηρίζει τις εκδόσεις τους, έχουν προ πολλού εγκαταλείψει την αντιαισθητική εικόνα των γυμνών και κουτσουρεμένων (κουρεμένων με την ψιλή, όπως είχε επιβάλει η χούντα, λέγει κάποιος φίλος) μονοτονικών και α-πνευματικών γραμμάτων.) Διότι, εύκολα γκρεμίζεις, ως δημοτικιστής Προκρούστης, σε μία νύχτα, ότι έχτισαν αιώνες γλωσσικής παραδόσεως, αλλά δύσκολα χτίζεις... (Παραπέμπω και στα "Δημόσια και τα Ιδιωτικά" του Οδυσσέα Ελύτη, και τις παρατηρήσεις του μεγάλου ποιητού μας για το θέμα.)

Το πράγμα είναι σαφές· η αποξένωση από την εθνική μας κληρονομιά είναι το μεγαλύτερο κακό και ο μεγαλύτερος κίνδυνος σήμερα· κάποιοι, άτομα και συμφέροντα, τό επιδιώκουν με μανία, αλλά ο Ελληνικός λαός (ο οποίος ουδέποτε ερωτάται, βεβαίως), προς θλίψιν του "δημοκρατικού" (δημοψήφισμα; τί είναι αυτό; ) κατεστημένου, αντιδρά, και θα αντιδρά, και θα παραδώσει στους απογόνους αυτά που παρέλαβε από τους προγόνους.

Μετά τιμής,

[ονοματεπώνυμο-διεύθυνση]