Ἔχω καιρὸ να τὸν διαβάσω. Μακάρι νὰ ἐξακολουθεῖ νὰ γράφει μὲ τὴν ἴδια ἔμπνευση καὶ γνώση.
Καλὴ Ἀνάσταση!
Τὸ «Ἕλληνες» μᾶς μάρανε;
Τοῦ Ἠλία Μπαζίνα
(«Φίλαθλος», 23 Ἀπρ. 1997)
Ο αθλητισμός είναι από τη φύση του διεθνιστικός. Ακόμα και όταν γίνεται από Έλληνες, δεν μπορεί ποτέ να είναι ένα μοναδικά "ελληνικό" φαινόμενο. Το ελληνικό Πάσχα, όμως, ΕΙΝΑΙ! Και ελληνικό και ΜΟΝΑΔΙΚΟ.
Το ελληνικό Πάσχα έχει διπλό χαρακτήρα: θρησκευτικό και εθνικό. Είναι κι αυτή μία ιδιορρυθμία του λαού μας και της ιστορίας του. Μείναμε τόσα χρόνια μόνοι ή σχεδόν μόνοι στον κόσμο, ώστε τίποτα δικό μας δεν είναι πια εντελώς όμοιο με ό,τι άλλο υπάρχει στον κόσμο. Το Πάσχα των καθολικών είναι ίδιο για ένα δισεκατομμύριο κόσμο. Το ελληνικό Πάσχα είναι μόνο των Ελλήνων. Κανένας δεν αμφισβητεί τους δεσμούς και με τους άλλους ορθοδόξους. Οι δεσμοί αυτοί, όμως, είναι σχεδόν αποκλειστικά δεσμοί πίστης. Όχι ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ.
Η παράδοση, όμως, έχει αυθυπαρξία σαν αγαθό. Γι' αυτό και το Πάσχα των Ελλήνων έχει μεγάλη αξία ακόμα και για εκείνους, που δεν εξαντλούν το νόημά του στο μεταφυσικό του περιεχόμενο. Το Πάσχα οι συνειδητοί ορθόδοξοι συνυπάρχουν αρμονικά με όλους τους πανέλληνες, έξω και πέρα από το θρησκευτικό δεσμό. Οι ημέρες αυτές κάθε χρόνο μάς αναβαπτίζουν και μάς ενώνουν σαν έθνος. Και τονώνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά μας, που απειλούνται με εξαφάνιση. Αυτά τα χαρακτηριστικά, που τόσο ενοχλούν [...].
Αξίζει να προστατεύεται η παράδοση, πέρα από όλα τα άλλα. Έκανε αιώνες για να γίνη. Είναι συχνά φαινόμενο οιονεί φυσικό. Αν τήν αφήσης να μαραθή, για να επιχειρήσουμε και μία αντιστοιχία με την οικολογία, είναι άγνωστο τι θα συμπαρασύρη.
Προσωπικά, θεωρώ τη Μεγάλη Εβδομάδα ως την πιο σπουδαία, μαγική και μυστηριακή στιγμή του χρόνου. θα τό θεωρούσα βλασφημία να επιχειρήσω να δώσω "λογική" ερμηνεία στα όσα σημαίνει για μένα. Περιορίζομαι να τή ζω, όπως τήν παρέλαβα από τους γονείς μου και τους δασκάλους μου. Και θεωρώ ΚΑΚΟ οτιδήποτε μπαίνει ανάμεσα στους Έλληνες και τη Μεγάλη Εβδομάδα. Ακόμα και αν αυτό είναι ένα αθλητικό γεγονός. Ή μάλλον, ΙΣΑ ΙΣΑ αν πρόκειται για αθλητικό γεγονός. Τά έχουμε ξαναπή αυτά. Θα τά λέμε και θα τά ξαναλέμε εφόσον ΔΕΝ διορθώνονται.
Δεν αμφιβάλλω ότι οι παράγοντες του ελληνικού μπάσκετ θα προτιμούσαν να μην έπεφτε Μεγάλη Εβδομάδα το φάιναλ φορ. Δεν γνωρίζω αν θα ήταν καν σε θέση να κάνουν κάτι για να αποφευχθή το ατόπημα. Θέλω να πιστεύω ότι, αν μπορούσαν να κάνουν κάτι, θα τό έκαναν.
Εν πάση περιπτώσει, τώρα [...] διάφοροι μηχανισμοί ισοπέδωσης - όχι φυσικά μόνο το... φάιναλ φορ - έχουν μπη σε λειτουργία από διάφορες πλευρές για να αφανίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ελληνικού πολιτισμού, ενός πολιτισμού απειλητικού για τα σχέδια της παγκόσμιας δικτατορίας.
Τα συμπτώματα είναι αμέτρητα. Όσοι έχουν έστω και την ελάχιστη νοημοσύνη και στοιχειώδες ιστορικό ένστικτο, τά βλέπουν. Ωραία, θα μού πήτε. Και τί έγινε αν τα παιδιά μας δεν θα λέγωνται Έλληνες. Αφού θα ζουν, θα τρώνε, θα αφοδεύουν, θα αναπαράγωνται, το "Έλληνες" μάς μάρανε;
Ο καθένας, φίλοι, κάνει τις επιλογές του. Εγώ τις δικές μου τίς έχω κάνει. Καλές γιορτές!
Ὁ φόβος καὶ ὁ θάνατος εἶναι τὸ ψέμμα
Τοῦ Ἠλία Μπαζίνα
(«Φίλαθλος», 25 Δεκ. 1998)
[...]
Είναι πολύ διαφορετική η εικόνα του Ιησού που έχω εγώ. [...] η ασκητική φιγούρα του νέου άντρα με το σκαμμένο πρόσωπο και το χάος στο βλέμμα. Που, όταν άνοιξη, τύχω βράδυ ανάμεσα σε κυπαρρίσια και ελιές, βλέπω κάπου μπροστά μου την ασπράδα του χιτώνα του και ακούω τη φωνή του να μπερδεύεται με τα τριζόνια. ΝΟΜΙΖΩ πως λέει "δεν θέλω να πεθάνω έτσι, Πατέρα, πατέρα, με ακούς;". Και μόνη απάντηση το τριζόνι.
Σιγή ο πατέρας, ανεξιχνίαστες οι βουλές του. Και κάπου εκεί, πέρα, στο μονοπάτι, δαυλοί πλησιάζουν. Νοιώθω το φόβο να πάλλεται, να απλώνεται σαν κρύα, μαύρη λάσπη, έμεσμα οργής, μίσους, τύψεων, έμεσμα αιώνων, κόσμων, γενεών.
Νοιώθω τη μοναξιά του σφάγιου. Και μετά, ΟΛΑ να τα σκεπάζη κάτι ΑΛΛΟ, βαθύ, βουβό και πελώριο. Μακάρια αρμονία και συμπαντική χαρά. Αθάνατη, ακλόνητη. Η Ζωή αγκαλιάζει το σφάγιο, το ρουφάει μέσα της, απαλά, στοργικά, σαν το βρέφος να ξαναγυρίζη στο ενάμνιο υγρό, στη σιγουριά του μητρικού σώματος, στον ωκεανό της αγάπης.
Την ώρα της άνοιξης γίνονται αυτά. Τα γεννάει το άγιο χώμα της Μεσογείου. Παραισθήσεις, όνειρα, έκσταση και παροξυσμό αυτού, που δεν ξέρουμε τι είναι αλλά το λέμε Αγάπη. Ξέρουμε μόνο ότι ήταν, είναι και θα είναι. Εδώ. Στα αγιασμένα χώματα της Μεσογείου. Και ότι είναι η μήτρα όλων των ωραίων πραγμάτων. Και ότι το ψέμα είναι ο Φόβος και ο Θάνατος. Εκτός από τη Ζωή δεν υπάρχει τίποτε άλλο.
Ποτέ δεν χρειάστηκα να μου εξηγήση κανένας το Πάσχα. Ούτε νομίζω ότι οποιοσδήποτε ΜΠΟΡΕΙ να εξήγηση σε οποιονδήποτε αυτά τα πράγματα. Όσο περνάνε τα χρόνια, η πίστη μου στις λέξεις ξεθωριάζει. Άλλα πράγματα, πανίσχυρα και καταλυτικά, παίρνουν τη θέση τους. Καθώς το ελάχιστο εκείνο μόριο, που μού αναλογεί να καταλάβω από την ομορφιά της πλάσης, σιγά σιγά μού αποκαλύπτεται, μαθαίνω να αφήνω την καρδιά μου ελεύθερη, να σκέφτεται εκείνη για μένα.
[...] και ενώ η κακόφωνη πολυχρωμία μού απειλεί μάτια κι αυτιά, ενώ ο κρότος του χρυσού και του αργύρου πάνω στους μπεζαχτάδες της οικουμένης σκεπάζει τα πάντα, εγώ αφουγκράζομαι μακρινό αλλά βέβαιο, το Πάσχα να πλησιάζη...
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ «Στ᾿ Ὅσιου Λουκᾶ τὸ μοναστήρι» τοῦ Ἄγγελου Σικελιανοῦ.
[*] Σημείωσις ἡμετέρα: Κατὰ τὸν ἀρχαῖο μῦθο, οἱ ἀνεμῶνες (κατ᾿ ἄλλη ἐρμηνεία οἱ παπαροῦνες) φύτρωσαν ἀπὸ τὰ δάκρυα τῆς Ἀφροδίτης λευκές, καὶ βάφτηκαν κόκκινες ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Ἀδώνιδος. (Ἐνδιαφέρον: «Τα Ελγίνεια της ελληνικής χλωρίδας».)
Τὸ μοναστήρι τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ. (Ἡ φωτογραφία άπὸ τὴν Ἑλληνικὴ Φωτογραφικὴ Τράπεζα.)
