Ὁ κ. Ἀντώνης Καρκαγιάννης, μὲ ἀφορμὴ πρόσφατο συνέδριο γιὰ τὸν Ἀχιλλέα Τζάρτζανο, μᾶς θυμίζει παλαιὸ κείμενο τοῦ μεγάλου παιδαγωγοῦ. (Οἱ ἀπόψεις τοῦ κ. Καρκαγιάννη γιὰ τὴν μεταρρύθμιση Ῥάλλη (ἀπόψεις μὲ τὶς ὁποῖες φυσικὰ διαφωνῶ) εἶναι ἄλλο θέμα, τὸ ὁποῖο θὰ σχολιασθεῖ προσεχῶς.) (Τὸ κείμενο Τζαρτζάνου: [1] [2].)
Ἀξίζει, πάντως, νὰ σημειωθεῖ, ὅτι τὸ κείμενο τοῦ Τζαρτζάνου, τὸ ὁποῖον, πρὶν ἕναν αἰώνα, σὲ σύγκριση μὲ τὶς ἀπόψεις τῶν ἀκραιφνῶν ἀρχαϊστῶν ὑπὲρ τῆς ἐξαφανίσεως τῆς δημοτικῆς γλώσσης, θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ κήρυγμα ὑπὲρ τῆς δημοτικῆς· ἐνῶ σήμερα, μὲ τὴν πολεμικὴ κατὰ τὴς λογίας παραδόσεως τῶν «προοδευτικῶν» καὶ τὸν ἐξαμερικανισμὸ τῶν πάντων, τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο. Διότι ὁ Τζάρτζανος ἐξηγεῖ ὅτι ἡ γλώσσα εἶναι καὶ ἡ προφορικὴ καὶ ἡ γραπτή, καὶ ἡ δημοτικὴ καὶ ἡ λόγια, καὶ ὅτι αὐτὰ συνυπάρχουν φυσικότατα.
Δυστυχῶς, ὁρισμένοι «προοδευτικοὶ» φιλόλογοι καὶ γλωσσολόγοι (μία μόνον παράταξις τῶν φιλολόγων καὶ τῶν γλωσσολόγων, βεβαίως) (Μοσχονᾶς, Χάρης, Φραγκουδάκη, Φερράρι-Κακριδῆ κ.ἄ.), πολεμώντας ἐναντίον τῆς λογίας γλωσσικῆς παραδόσεως σήμερα, ἐν ἔτει 2006, νομίζουν ὅτι κάνουν ἀντίσταση στά... τεθωρακισμένα τῆς χούντας τοῦ Παπαδόπουλου! Προοδευτικοί, κατὰ τ᾿ ἄλλα. Καὶ δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ ὅτι, σήμερα, καὶ ἐνῷ προστατεύουν τὴν χώρα ἀπὸ τόν... Παπαδόπουλο, δὲν θὰ ἐπικρατήσει καμμία... «χουντικὴ καθαρεύουσα», ἀλλὰ μᾶλλον ἡ... ἀμερικανο-γιουροβιζιονικὴ! (Νὰ ἐκέρδιζε τουλάχιστον ἡ συμπαθής μου, χαρίεσσα Οὑκρανή, ἔστω καὶ ἐλαφρῶς ἀμερικανίζουσα· ἀλλὰ μᾶς ἔφαγαν τὰ τέρατα! Κλείνει ἡ παρένθεσις.)
Κλείνω μὲ τὶς τελευταῖες παραγράφους ἀπὸ τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ ἀφιερώματος στὸ «νέο γλωσσικὸ ζήτημα» τοῦ περιοδικοῦ «Ἄρδην» (τ. 30, Μάιος-Ἰούν. 2001):
Ἀξίζει, πάντως, νὰ σημειωθεῖ, ὅτι τὸ κείμενο τοῦ Τζαρτζάνου, τὸ ὁποῖον, πρὶν ἕναν αἰώνα, σὲ σύγκριση μὲ τὶς ἀπόψεις τῶν ἀκραιφνῶν ἀρχαϊστῶν ὑπὲρ τῆς ἐξαφανίσεως τῆς δημοτικῆς γλώσσης, θὰ μποροῦσε νὰ θεωρηθεῖ κήρυγμα ὑπὲρ τῆς δημοτικῆς· ἐνῶ σήμερα, μὲ τὴν πολεμικὴ κατὰ τὴς λογίας παραδόσεως τῶν «προοδευτικῶν» καὶ τὸν ἐξαμερικανισμὸ τῶν πάντων, τὸ ἀκριβῶς ἀντίθετο. Διότι ὁ Τζάρτζανος ἐξηγεῖ ὅτι ἡ γλώσσα εἶναι καὶ ἡ προφορικὴ καὶ ἡ γραπτή, καὶ ἡ δημοτικὴ καὶ ἡ λόγια, καὶ ὅτι αὐτὰ συνυπάρχουν φυσικότατα.
Δυστυχῶς, ὁρισμένοι «προοδευτικοὶ» φιλόλογοι καὶ γλωσσολόγοι (μία μόνον παράταξις τῶν φιλολόγων καὶ τῶν γλωσσολόγων, βεβαίως) (Μοσχονᾶς, Χάρης, Φραγκουδάκη, Φερράρι-Κακριδῆ κ.ἄ.), πολεμώντας ἐναντίον τῆς λογίας γλωσσικῆς παραδόσεως σήμερα, ἐν ἔτει 2006, νομίζουν ὅτι κάνουν ἀντίσταση στά... τεθωρακισμένα τῆς χούντας τοῦ Παπαδόπουλου! Προοδευτικοί, κατὰ τ᾿ ἄλλα. Καὶ δὲν ἔχουν ἀντιληφθεῖ ὅτι, σήμερα, καὶ ἐνῷ προστατεύουν τὴν χώρα ἀπὸ τόν... Παπαδόπουλο, δὲν θὰ ἐπικρατήσει καμμία... «χουντικὴ καθαρεύουσα», ἀλλὰ μᾶλλον ἡ... ἀμερικανο-γιουροβιζιονικὴ! (Νὰ ἐκέρδιζε τουλάχιστον ἡ συμπαθής μου, χαρίεσσα Οὑκρανή, ἔστω καὶ ἐλαφρῶς ἀμερικανίζουσα· ἀλλὰ μᾶς ἔφαγαν τὰ τέρατα! Κλείνει ἡ παρένθεσις.)
Κλείνω μὲ τὶς τελευταῖες παραγράφους ἀπὸ τὴν εἰσαγωγὴ τοῦ ἀφιερώματος στὸ «νέο γλωσσικὸ ζήτημα» τοῦ περιοδικοῦ «Ἄρδην» (τ. 30, Μάιος-Ἰούν. 2001):
Ισοπέδωση και αντίσταση
Πλέον, στις συνθήκες του παγκοσμιοποιούμενου καπιταλισμού, της "πραγματικής υπαγωγής" του πολιτισμού στο κεφάλαιο [δηλαδή το κεφάλαιο δεν υποτάσσει απλώς τον πολιτισμό, αλλά τον μεταβάλλει σε τομέα της καπιταλιστικής παραγωγής], οι άρχουσες τάξεις, ιδιαίτερα των μικρών και εξαρτημένων χωρών, δεν επιμένουν πλέον στη διατήρηση της παράδοσης και της ταυτότητας ως εγχώριων μεσολαβητών της ηγεμονίας τους. Αντιθέτως, αξιοδοτούν και προάγουν την ισοπέδωση των ταυτοτήτων που συνιστούν εμπόδιο σε αυτή την "πραγματική υπαγωγή". Εθνικές γλώσσες, παραδόσεις, ιδιαιτερότητες, ακόμα και εγχώρια πολιτικά και προνοιακά συστήματα, θα πρέπει να υποβαθμιστούν ή ακόμα και να εξαλειφθούν. Η γλωσσική συγχρονία, στην πιο χυδαία συχνά εκδοχή της, θα πρέπει να εξοβελίσει κάθε στοιχείο διαχρονίας. Σήμερα χρειαζόμαστε τα αγγλικά ως παγκόσμια lingua franca και οι εγχώριες γλώσσες αποτελούν ένα ακόμα εμπόδιο στην χωρίς όρια επέκταση των διαδικασιών της κεφαλαιακής αξιοποίησης.
Μια ορισμένη εργαλειακή αντίληψη για τη γλώσσα παύει πλέον να αποτελεί το όργανο του ακραίου δημοτικισμού, ίσως και λαϊκισμού, και μεταστρέφεται σε μηχανισμό της παγκοσμιοποίησης. Πλέον, οι εγχώριοι εκδοτικοί μηχανισμοί και οι τεχνοκράτες εισάγουν την "απλούστευση" της γραφής και της γλώσσας, τη λεκτική ισοπέδωση, την απομάκρυνση από την ιστορική γραφή, και στηρίζουν τον εξοβελισμό της εκμάθησης των αρχαίων ελληνικών από την εκπαιδευτική διαδικασία. Οι τουριστικοί επιχειρηματίες, οι επιχειρήσεις της "νέας οικονομίας" και το μεγάλο πολυεθνικό κεφάλαιο προωθούν ήδη τη λατινική γραφή και τα greeklish ως προθάλαμο για σταδιακή τουλάχιστον υποκατάσταση της ελληνικής από την αγγλική.
Για την ιδεολογική στήριξη αυτού του εγχειρήματος επιστρατεύεται ο εργαλειακός ισοπεδωτισμός. "Η γλώσσα δεν κινδυνεύει" διακηρύττουν οι "εκσυγχρονιστές", κεκράχτες των μεγάλων εκδοτικών συγκροτημάτων και των πολυεθνικών, ενδεδυμένοι "τα παλιά δοξασμένα κουρέλια" του αγωνιστικού δημοτικισμού [και μαζί τους δυστυχώς και μερικοί ειλικρινείς και καθυστερημένοι υποστηρικτές της παλαιάς γλωσσικής αντιπαράθεσης]. Κατά τον ίδιο τρόπο επιστρατεύτηκαν τα παλιά "λαμπερά κουρέλια" του διεθνισμού και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να δικαιολογηθεί η επίθεση κατά της Γιουγκοσλαβίας. Προβάλλουν και πάλι, λοιπόν, τον "κίνδυνο" του "γλωσσικού εθνικισμού ή καθαρολογισμού". Συσκοτίζοντας το γεγονός ότι η αντιπαράθεση, δημοτικισμού και καθαρεύουσας, έχει σήμερα υποκατασταθεί από μια νέα, από την αντιπαράθεση μεταξύ της ελληνικής γλώσσας στη συγχρονία και τη διαχρονία της, και των μηχανισμών εκπτώχευσης και περιθωριοποίησής της, της γλωσσικής παγκοσμιοποίησης και ισοπέδωσης. Τώρα πια ο Βηλαράς και ο Βούλγαρης, ο Κοραής, και ο Τριανταφυλλίδης, ο Σολωμός και ο Παπαδιαμάντης, βρίσκονται στο ίδιο στρατόπεδο. Και στο απέναντι γνωρίζομε ποιοι βρίσκονται, γνωρίζομε τα εκδοτικά συγκροτήματα, τους πολιτικούς, τους διανοούμενους υπηρεσίας, που, στο όνομα μιας ξεπερασμένης αντίθεσης, και της αντίληψης πως "η γλώσσα δεν κινδυνεύει", συντάσσονται σήμερα με τους οπαδούς της παγκοσμιοποίησης.
Και βέβαια, κατά κυριολεξία, η "γλώσσα" δεν κινδυνεύει, όπως τονίζει και ο Σαράντος Καργάκος, κινδυνεύουν όμως σε μερικές δεκάδες ή εκατοντάδες χρόνια να μην υπάρχουν εκείνοι που τη χρησιμοποιούν σαν ζωντανό εργαλείο και να διατηρηθεί ως απολίθωμα, ως νεκρή γλώσσα σαν τα λατινικά.
Η θέση μας σε αυτό το νέο γλωσσικό ζήτημα που έχει ανακύψει δεν μπορεί παρά να είναι μια στάση ενεργού αντίστασης. Μια εκ νέου αξιοδότηση της γλώσσας μας από τον Όμηρο μέχρι τον Μακρυγιάννη και τον Σεφέρη. Και στην παράδοσή μας, των τελευταίων αιώνων, έχουμε την κόκκινη γραμμή που μας οδηγεί. Είναι η γλωσσική παράδοση του έπους του Διγενή Ακρίτη στο Βυζάντιο, της Ερωφίλης και του Ερωτόκριτου στην Ενετοκρατούμενη Κρήτη, λόγια έργα υψηλής τέχνης που έγιναν ταυτόχρονα και δημοτικά άσματα που τα απομνημόνευε και τα τραγουδούσε ο αγράμματος λαός, εμπλουτίζοντας την καθημερινή του γλώσσα και τα τραγούδια του. Και ξανάπαιρνε αυτά τα τραγούδια ο Σολωμός για να τα κάνει υψηλή τέχνη, ο Ρήγας για να τα κάνει Θούριους. Έχουμε τη μεγάλη Επτανησιακή παράδοση που θα γεννήσει τον Σολωμό και τον Κάλβο. Έχουμε την αρχαιογνωσία και τον δημοτικισμό του Μανώλη Τριανταφυλλίδη, στον δρόμο που χάραξε ο Δημητράκης Καταρτζής, οι Δημητριείς, ο Ρήγας Φεραίος και, από μια άλλη αφετηρία ο Αδαμάντιος Κοραής. Έχουμε την παράδοση του Παπαδιαμάντη και του Καβάφη, του Πικιώνη και του Κώστα Παπαϊωάννου. Μια γλώσσα ζωντανή που στηρίζεται στη μητρική μας γλώσσα ενώ ταυτόχρονα ανοίγεται θαρραλέα στον θησαυρό των χιλιετιών της γλωσσικής μας παράδοσης, αναχωνεύοντας διαρκώς νέα στοιχεία από αυτή, αλλά και από τη σύγχρονη ζωή και τις ξένες γλώσσες.
Όχι λοιπόν σε μια στάση αμυντικής αναδίπλωσης, όχι σε ένα ηρωϊκό και πένθιμο σόλο. Επιτέλους μια σύνθεση, που δεν θα είναι άμυνα, απλή "επιστροφή" στην παράδοση, όπως έκανε κάποτε ο Γρηγόριος ο Παλαμάς ή... ο Πλήθωνας, αλλά ενεργός και δημιουργική αντίσταση. Να 'μαστε λοιπόν πάλι στο αίτημα του Σολωμού: "Στο νου μου δεν έχω άλλο πάρεξ ελευθερία και γλώσσα".
7 σχόλια:
Ο ΛΟΓΟΣ και το δισυπόστατό του, δεν προκύπτει από γλωσσική πενία βέβαια!
Άριστη δουλειά!
Και μια και μιλάμε για ΤΖΑΡΤΖΑΝΟ, χαζεύοντάς τη γραμματική του στα χέρια του γιού ενός φίλου, έπεσε το μάτι μου στις τελευταίες σελίδες. Αποθετικά ρήματα! Μέσης φωνής με αόριστο παθητικό ή μέσο, αλλά με ενεργητική σημασία! Ανάμεσα σ' αυτά και το "ιώμαι". Μεικτό. Αόριστος ιασάμην (θεράπευσα) ή ιάθην (θεραπεύθηκα)(*). Δεν υπάρχει θεραπεύω. Μόνο αόριστος!
Από πόση αλλαζονεία θάχαν γλυτώσει γιατροί κι' ασθενείς αν ήξεραν λίγη παραπάνω γραμματική....
Φίλτατε ΚΡΑΤΥΛΕ
ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ.
Για σκέψου όμως, μήπως οι προοδευτικάριοι και εκσυγχρονιστές έχουν βρεε ήδη τον δικό μας Κεμάλ και δεν αργεί η ώρα να το γυρίσουμε στα greeklish!?
Να συμπληρώσω μόνον ως η ,κατά πολύ καθώς φαίνεται, νεότερη της παρέας οτι η δουλειά σας και η σελίδα σας απαιτούν, προποθέτουν και εχουν ως αποτέλεσμα μια πολύ καλή δουλειά.
Μια απορία μονο. Γνωρίζουν, αντιλαμβάνονται άραγε τον ολισθηρό δρόμο τον οποίο εχουν τραβήξει οι λογής λογής "προοδευτικοί"; έχουν δηλαδή συναίσθηση της συμμετοχής ή συναίνεσής τους στο εγκλημα ή οχι; Διότι νομίζω ,δίχως να τους δικαιολογώ, οτι πολλοί άνθρωποι δεν εχουν καταλάβει, δεν εχουν 'πάρει χαμπάρι' τη ζημιά. Κι'αυτό είναι κάτι στο οποίο θα πρεπει να σταθούμε. Να μιλάνε κάποιοι δηλαδή (για) τη γλώσσα.
"Προοδευτικοί"(;)
Λέξη που έχασε την εννοιολογική και ετυμολογική της υπόσταση.
Η παρέα των ΜοσχοναδοΚακριδήδων που αναφέρει ο Κρατύλος, μάλλον θεωρεί (με βάση τα κατα καιρούς γραφόμενά τους) ότι η γλώσσα προσφέρεται για πολιτική δράση. Θέματα λυμένα προ 100-ετίας τα επαναφέρουν σαν καινοφανή! Πιστεύουν οι αφελείς ότι όλοι έχουν "ξεχάσει" και θα μιλάνε μόνοι τους...
ΛΑΘΟΣ μέγα.
Παραδειγματάκι:
Η ομάδα αυτή (αμερικανοσπουδαγμένη και καταφανώς ανίκανη να ερμηνεύσει αυτά που έμαθε, αρκούμενη στην κατά συλλαβή μετάφραση...) έχει "εισάγει" νεολογισμούς στη γλώσσα που δυστυχώς οι πλέον "αγράμματοι" των φιλολόγων μας υιοθετούν, όπως πχ. το "αντώνυμο" (μετάφραση του antonyme=αντίθετο). Το χρησιμοποίησε και η φιλόλογος της κόρης μου στην Α' Γυμν. και την κράξανε τα πιτσιρίκια (όχι η κόρη μου βιαστικοί...), γιατί ευτυχώς αυτά καταλαβαίνουν ακόμη τη διαφορά του proverb και του opposite! (στα Αγγλικά για να καταλάβουν κι' αυτοί...)
Ἐρωτᾶ ἡ Ἀδέσποτη: Γνωρίζουν, αντιλαμβάνονται άραγε τον ολισθηρό δρόμο τον οποίο εχουν τραβήξει οι λογής λογής "προοδευτικοί"; έχουν δηλαδή συναίσθηση της συμμετοχής ή συναίνεσής τους στο εγκλημα ή οχι;
Ἀπάντησις: Ὄχι. Ἀκόμη καὶ ὁ προδότης, σπανίως ἔχει συνείδησιν τῆς προδοσίας. Συνήθως πρόκειται γιὰ ψυχολογικὸ σύμπλεγμα μειονεξίας. Καὶ τὸ περιγράφει καίρια, σὲ παλαιὸ (28 Δεκ. 2002) ἄρθρο του, ὁ Διονύσης Χαριτόπουλος:
Το δικαίωμα στη διαφορά
ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΝΗΣΥΧΟΥΝΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣ ΤΑ ΕΞΩ ΕΙΚΟΝΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΑ ΚΑΝΟΝΑ ΞΕΝΟΣΠΟΥΔΑΓΜΕΝΑ ΑΝΘΡΩΠΑΡΙΑ ΠΟΥ ΠΕΡΙΦΡΟΝΟΥΝ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΤΟΥΣ
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ
Μόλις πρωτοανοίξαμε τα μάτια μας ως ξαναγεννημένο ελληνικό κράτος, μας δείξανε το είδωλο της Δύσης. Εκεί ήταν οι κυρίαρχοι του σύγχρονου κόσμου και, αν θέλαμε να προοδεύσουμε, στα δυτικά κράτη έπρεπε να προσκολληθούμε και σ' αυτά να μοιάσουμε.
Η Δύση έγινε ο μόνος προορισμός μας.
Έκτοτε, από το 1830 μέχρι σήμερα, οι ξένοι και οι ντόπιοι παιδονόμοι μάς επιτηρούν σχολαστικά. Και, κάθε φορά που προσπαθούμε να ξεφύγουμε και να κάνουμε το δικό μας, μας μαλώνουν· δεν αρκεί να "ανήκομεν στη Δύση", πρέπει να αντιγράψουμε τους Δυτικούς σε όλα τα σουσούμια τους.
Ιδίως τελευταία, με τη φούσκα της παγκοσμιοποίησης, κάποιοι ντόπιοι κράχτες του ολοσχερούς εκδυτικισμού κατάντησαν υστερικοί.
Πολιτικοί ταγοί και δημοσιολογούντες συγχύζονται υπέρμετρα με κάθε γηγενές έθος που επιβιώνει ακόμη. Αν στον Λαγκαδά αμολάγαμε ταύρους στους δρόμους όπως στην Παμπλόνα, θα ήταν περισσότερο ανεκτό από τα Αναστενάρια. Αν φοράγαμε σκοτσέζικο κιλτ σαν τον Σον Κόνερι στις επίσημες στιγμές, θα ήταν πιο αποδεκτό από τη φουστανέλα.
Κι αν γίνει καμιά στραβή --ζωντανή χώρα είμαστε--, οι ετερόφωτοι ψαλιδόκωλοι μας επισείουν περιδεείς το φόβητρο των άλλων· οι γνωστοί σαχλαμαράκηδες ξεσπαθώνουν στα κανάλια: "πάλι γελάνε μαζί μας" και "τι θα πουν οι ξένοι". Μας εθίζουν να τρέμουμε το CΝΝ όπως παλιά την κουτσομπόλα της γειτονιάς μη μας πιάσει στο στόμα της.
Είναι φανερό πως οι άνθρωποι πάσχουν.
Η πολιτισμική διαφορά και η εθνική ιδιαιτερότητα εκλαμβάνονται από το συρρικνωμένο Εγώ τους σαν μειονέκτημα. Όπως ο σπουδαγμένος σκερβελές που ντρέπεται για το τσεμπέρι της μάνας που τον σπούδασε.
Μάλλον δεν έχουν επίγνωση πού φύτρωσαν.
Εδώ είναι Ελλάδα.
Είμαστε στη Βαλκανική Χερσόνησο, αλλά δεν είμαστε Σλάβοι· συνορεύουμε με την Ανατολή, αλλά δεν είμαστε μουσουλμάνοι· ανήκουμε στην Ευρώπη, αλλά δεν είμαστε Δυτικοί.
Τι είμαστε; Έλληνες.
Αυτό κάποιοι συμπλεγματικοί δεν μπορούν να το αντέξουν.
Αδυνατούν να επωμιστούν την ιδιαιτερότητά μας. Με την πρώτη επίκριση γονατίζουν. Καμία αυτοπεποίθηση· καμία υπερηφάνεια γι' αυτή τη μοναδικότητα που μας χαρίστηκε. Η συγγένεια και η ομοιότητα παρέχουν ασφάλεια, ενώ εμείς βιώνουμε την ευλογία και την κατάρα που ορίζουν το μοναχοπαίδι. Το οποίο δεν είναι a priori ούτε καλύτερο ούτε χειρότερο από τα άλλα παιδιά· είναι απλώς μοναχοπαίδι, με τις δικές του κληρονομιές και τα δικά του γνωρίσματα.
Τα επιπόλαια ρεπορτάζ του τύπου "πώς μας βλέπουν οι ξένοι", που εμφανίζονται κάθε τόσο στα έντυπα, θέτουν κυρίως οικονομοτεχνικά κριτήρια, και γι' αυτό τα συμπεράσματα μας αδικούν.
Δεν είμαστε δυνατοί σε αυτά. Αλλού είναι οι επιδόσεις μας.
Σε όσα μας μαθαίνουν λίγο λίγο να περιφρονούμε. Στην Ελλάδα δεν ισχύει το βάρβαρο δυτικό αξίωμα "δεν υπάρχει κοινωνία, μόνο άτομα" (Θάτσερ). Δίνουμε ακόμη προτεραιότητα στις ανθρώπινες σχέσεις. Τον οικογενειακό κύκλο, την παρέα, τη φιλία, το ήθος και τον άλλον, την αλέγρα όψη της ζωής, την κοινωνική κρίση για τον βίο μας.
Η οικογένεια, ο αρχαιότερος θεσμός του ανθρώπινου είδους, που ίχνη του ανακαλύπτονται πριν 130.000 χρόνια, στην Ελλάδα διαπνέεται ακόμη από αγάπη, σύμπνοια και αλληλεγγύη. Δεν φτάσαμε στη δυτική εξαχρείωση των γονιών που δανείζουν τα παιδιά τους, για να σπουδάσουν, και απαιτούν την πρώτη δόση εξόφλησης από τον πρώτο τους κιόλα μισθό.
Οι διάφοροι ανησυχούντες για την προς τα έξω εικόνα μας είναι κατά κανόνα ξενοσπουδαγμένα ανθρωπάρια που περιφρονούν τον τόπο τους.
Είναι αυτοί που τοποθετούν τη χώρα στο τρίτο υπόγειο του δυτικού μεγάρου που βρεθήκαμε. Στους πάνω ορόφους και στα ρετιρέ οι άλλοι μπορούν να μπεκρουλιάζουν, να χυδαιολογούν, να βάζουν τη μουσική στη διαπασών, να φέρνουν πόρνες, να σοδομίζονται, να πυροβολούνται, κι εμείς στο υπόγειο "μούγγα στη στρούγκα" και να πατάμε στα νύχια μην ακουστούμε.
Δεν πρέπει να δίνουμε δικαίωμα.
Σαν τον φτωχό μαθητή στο ακριβό σχολείο, που οφείλει υπέρμετρη σεμνότητα και μαθησιακή αφοσίωση για να δικαιολογείται η παρουσία του ανάμεσα στους προνομιούχους.
Τίποτα δεν κάνουμε καλά αν δεν υπάρχει το δυτικό του αντίστοιχο. Σε καθετί γνησίως ελληνικό καραδοκεί ο κίνδυνος να γίνουμε περίγελως των ξένων. Ο καθρέφτης της ζωής μας έχουν γίνει οι Δυτικοί· με τη δική τους εικόνα διαρκώς αναμετριόμαστε.
Και, προκειμένου να μας "συμμορφώσουν", χρησιμοποιούν κάθε λογής τεχνάσματα και ανοητολογίες. Πότε καταγγέλλουν σαν "τούρκικες" τις πολιτιστικές κληρονομιές μας από την εποχή του Ομήρου· και πότε μας υποβιβάζουν σε ημιάγριο βαλκανικό κρατίδιο που χρήζει εξευρωπαϊσμού.
Για να τελειώνουμε με αυτά τα φληναφήματα:
Η μόνη προσφορά των απέναντι σεβνταλήδων στον πολιτισμένο κόσμο είναι οι τουλίπες, τις οποίες καλλιέργησαν και προστάτευσαν επειδή άρεσαν στις γυναίκες των χαρεμιών. Τίποτα άλλο. Ούτε η κουζίνα τους ούτε η μουσική τους ούτε οι χοροί τους έχουν καμία τούρκικη πρωτογένεια· είναι δάνεια από τις χώρες που περιελάμβανε η Οθωμανική Αυτοκρατορία και τα καρπούνται τώρα οι κακορίζικοι γείτονες.
Και είμαστε Μεσόγειοι, όχι Βαλκάνιοι.
Η οροσειρά του Αίμου, που ορίζει την περιοχή των Βαλκανίων, από την ελληνική επικράτεια και μετά μπαίνει βαθιά στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου· στον ιστορικό χώρο που δημιουργήθηκαν οι μεγάλοι πολιτισμοί της οικουμένης. Αυτή είναι "η μόνη γνήσια μας ταυτότητα, η καθαρώς μεσογειακή". (Χατζιδάκις)
Στον σύγχρονο κόσμο θα είμαστε αυτό που μπορούμε και θέλουμε να είμαστε.
Μια μικρή μεσογειακή χώρα εκπάγλου φυσικής καλλονής, με ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες, βαρύ όνομα και βαριά κληρονομιά. Με τη δική μας σφραγίδα στην τέχνη, στα ήθη και στον τρόπο ζωής, που δεν έπαψαν να εξελίσσονται και να αναπλάθονται ακόμη και τον μεγάλο χειμώνα της τουρκοκρατίας.
Έχουμε μνήμη, ιστορία και συνέχεια.
Σε αυτόν τον τόπο επί 2.500 χρόνια δεν σταμάτησε να γράφεται αυθύπαρκτη ποίηση, να δημιουργούνται αριστουργήματα πρωτότυπης ζωγραφικής, αρχιτεκτονικής, τραγουδιού και ανανεούμενων προσωπικών και κοινοτικών δεσμών βαθύτατης ανθρώπινης συνάφειας που πόρρω απέχουν από την ωφελιμιστική δυτική σκέψη.
Ευτυχώς, οι Έλληνες "αεί παίδες εισίν".
Άναρχοι και ατίθασοι, έχουν τις παμπάλαιες νόρμες τους περί πολιτικώς ή κοινωνικώς "ορθού", και οι διάφοροι ξενόφερτοι κανόνες είναι για να παραβιάζονται. Μπορεί να συμβιβαζόμαστε επιφανειακά, να ακολουθούμε μόδες και ντιρεκτίβες αλλότριες, αλλά οι πρόγονοί μας δεν έσβησαν μέσα μας· "ζούνε και μετά τον θάνατό τους". (Ασδραχάς)
Έχουμε δικαίωμα στη διαφορά.
Και ουδείς τεχνοκράτης δικαιούται να υποτιμά έναν λαό που δημιούργησε τον κορυφαίο σύγχρονο λαϊκό πολιτισμό αγάπης και ανθρώπινης συναλληλίας.
Άλλα είναι αυτά που μας γελοιοποιούν στα μάτια κάθε λογικού όντος και για τα οποία θα έπρεπε να ντρεπόμαστε.
Η συστηματική καταστροφή του τόπου μας, η υποβάθμιση του λαϊκού μας πολιτισμού, η τουριστική εκπόρνευση, τα mousakas, souvlaki, rent a car, οι νησιώτισσες γιαγιάδες που φωνάζουν rooms-rooms στα λιμάνια, οι συντάξεις του ΙΚΑ, τα ράντζα των νοσοκομείων, ο εφιάλτης του Κηφισού, η τσιμεντοποίηση του Μαραθώνα, η ανοχή στη διαφθορά των διοικούντων.
Κάθε μέρα δρούμε βάναυσα εναντίον της ύπαρξής μας. Το πώς υπάρχουμε ακόμη ως χώρα είναι ανεξήγητο σαν θαύμα.
Σε μία και μόνη περίπτωση δικαιούται να γελάει ο πασαένας μαζί μας. Δυτικός, Ανατολίτης, Αφρικανός ή Εσκιμώος. Όταν τον κοιτάμε στα μάτια και προσπαθούμε να τον μιμηθούμε.
Σαν τον σκύλο τον αφέντη του.
ΤΑ ΝΕΑ , 28-12-2002 , Σελ.: P31
Κωδικός άρθρου: A17526P311
Είναι οι πολυτονικοί χαρακτήρες. Αλλά πού ακριβώς και σε τί σύστημα τά βλέπετε τα κουτάκια; Έχω τροποποιήσει το template του μπλογκ έτσι ώστω να επιλέγεται αυτομάτως από τον browser η κωδικοποίηση Unicode (UTF-8) και η πολυτονική γραμματοσειρά Palatino Linotype (η οποία υπάρχει εξ ορισμού στα Windows). Αν θέλετε, πείτε μου τί ακριβώς δεν βλέπετε. Ευχαριστώ.
Γενικῶς συμφωνῶ, ἀλλ᾿ ὄχι παντοῦ. Ἐγὼ βλέπω τὴν καθαρὴ και τακτοποιημένη, ἑλληνικὴ γλῶσσα ὡς δικαίωμα τῶν Ἑλλήνων καὶ Ἑλληνίδων (καὶ ὅλων τῶν ἄλλων ἀνθρώπων) καὶ ὄχι ὡς ὑποχρέωσι. Στὸ ἄρθρο μου τόνισα τὸ δικαίωμα τῆς διαφορετικότητας, ποὺ συναρτᾶται μὲ τὸ δικαίωμα τῆς ἐπιλογῆς, ποὺ (δικαιοῦνται νὰ) ἔχουν ὅλοι/ες οἱ ἄνθρωποι, κατὰ τὴν ἄνωθι ἀναφερομένη θατσερικὴ θέσι :-) Πρακτικῶς δηλαδή, ἐγὼ μπορῶ νὰ γράφω μὲ τὶς ὑπογεγραμμένες καὶ τοὺς τόνους μου, γιατὶ ἔτσι μ᾿ ἀρέσει καὶ ἕνας φίλος μου μὲ ἁπλοποιημένη ὀρθογραφία καὶ γραμματικὴ καὶ διαφορετικὸ (ἢ καθόλου) σύστημα τονισμοῦ, γιατὶ ἔτσι τοῦ ἀρέσει. Δὲν εἶναι κακό. Ἀρκεῖ νὰ σεβώμαστε καθένας/μία τὸ δικαίωμα τῶν ἄλλων νὰ γράφουν ὅπως ἐκφράζονται ὀμορφότερα καὶ νὰ μὴν ὑπάρχουν ἄνωθεν ἐπιβολές.
Δημοσίευση σχολίου