Τὸ Νέο Μουσεῖο Ἀκροπόλεως ἄνοιξε τὶς πύλες του! Τὸ ἰσόγειο πρὸς τὸ παρόν, ὅπου παρουσιάζονται τὰ ἀνασκαφικὰ εὐρήματα τοῦ Στρατοπέδου Μακρυγιάννη, σὲ μιὰ ἐνδιαφέρουσα καὶ καλὰ ὁργανωμένη ἔκθεσι, «Τὸ Μουσεῖο καὶ ἡ ἀνασκαφή», μὲ θεματικὲς ἑνότητες: Τὰ οἰκοδομήματα - Τὰ ἐργαστήρια - Ἡ οἰκονομία καὶ τὸ ἐμπόριο - Τὰ εγκαίνια - Τὸ νερό, τὰ πηγάδια καὶ οἱ δεξαμενές - Οἱ λατρεῖες - Ὁ φωτισμὸς καὶ τὰ λυχνάρια - Τὸ μαγειρεῖο καὶ τὰ σκεύη του - Ὁ ἀνδρώνας καὶ τὸ συμπόσιο - Ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν γυναικῶν - Ἀπὸ τὸν κόσμο τῶν παιδιῶν - Οἱ τάφοι. Ἔκθεσις προσανατολισμένη στὴν ζωή τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἔζησαν στὸν ἴδιον αὐτὸν τόπο τοῦ Στρατοπέδου Μακρυγιάννη πέντε χιλιάδες χρόνια τουλάχιστον χωρὶς διακοπή (τὰ εὐρήματα καλύπτουν ὅλες τὶς ἐποχές). Κάθε μέρα, 10:00-12:00 μόνον.
Ἀκόμη μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον, ὅμως, εἶχα γιὰ τὸ ἴδιο τὸ Μουσεῖο, σὲ σχέσι μάλιστα καὶ μὲ τὴν ἀντιπαράθεσι γιὰ τὰ πρώην διατηρητές καὶ νῦν καταδαφιστέα κτήρια τῆς Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου 17.
Τὰ πράγματα, φίλοι μου, ἔχουν δύο ὄψεις.
Ἀκόμη μεγαλύτερο ἐνδιαφέρον, ὅμως, εἶχα γιὰ τὸ ἴδιο τὸ Μουσεῖο, σὲ σχέσι μάλιστα καὶ μὲ τὴν ἀντιπαράθεσι γιὰ τὰ πρώην διατηρητές καὶ νῦν καταδαφιστέα κτήρια τῆς Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου 17.
Τὰ πράγματα, φίλοι μου, ἔχουν δύο ὄψεις.
Ὄψις πρώτη - θορυβωδῶς προβαλλόμενη, γιὰ διαφόρους λόγους: Σῶστε τα!
Ὄψις δευτέρα: Γκρεμίστε τα!
Γιὰ νὰ δοῦμε λοιπόν τὶ γίνεται. Διότι αὐτοί, οἱ ἀρχαιολόγοι κατ᾿ ἀρχήν, ποὺ ζητοῦν τὴν κατεδάφισι τῶν κτηρίων, δὲν τὸ λένε ἀπὸ κανένα... μίσος πρὸς τὴν «ἀρχιτεκτονική μας κληρονομιά»! Γιὰ νὰ δοῦμε καὶ αὐτὴ τὴν ἄποψι. Ἀκόμη καὶ φίλοι, φοβοῦμαι ὅτι θὰ μοῦ κόωουν τὴν καλημέρα, ἀλλό, τὸ πρᾶγμα προβληματίζει. Ὰν μὴ τὶ ἄλλο, ἂς ἐξετάσουμε τὸ πρᾶγμα συνολικῶς, ὄχι μόνον ἀπὸ τὴν μονομερὴ ὀπτικὴ γωνία τῶν φωνασκούντων, καὶ ἂς προβληματισθοῦμε.
Κατ᾿ ἀρχήν, τὶ εἶδα ἐγὼ σήμερα κατὰ τὴν ἐπίσκεψί μου στὸν χώρο. Θὰ ἀκολουθήσουν παραπομπὲς σὲ σχετικὰ ἄρθρα καὶ ἀνάπτυξις ἀπόψεων.
Κατ᾿ ἀρχήν, τὶ εἶδα ἐγὼ σήμερα κατὰ τὴν ἐπίσκεψί μου στὸν χώρο. Θὰ ἀκολουθήσουν παραπομπὲς σὲ σχετικὰ ἄρθρα καὶ ἀνάπτυξις ἀπόψεων.
Είσοδος. Προχωρώντας πρὸς τὸ Μουσεῖο καὶ κοιτώντας πρὸς τὴν εἴσοδος τοῦ Στρατοπέδου Μακρυγιάννη. Τὸ Μουσεῖο ἀσφυκτιᾷ ἀπὸ τὸν στενὸ ἐναγκαλισμὸ μὲ τὸ κτήριο Βάιλερ. Μήπως θὰ ἔπρεπε καὶ τὸ κτήριο Βάιλερ νὰ φύγει; (Καί, ἀκόμη καλύτερα, μᾶλλον ἀδύνατον βεβαίως, καὶ τὰ ἐκατέρωθεν τοῦ Στρατοπέδου Μακρυγιάννη οἰκοδομικὰ τετράγωνα.) Τὸ ἐρώτημα προβληματίζει.
Ἡ αὐλὴ τοῦ Μουσείου. Ὄψις πρὸς τὴν Ἀκρόπολι. Ἀκρόπολις δὲν φαίνεται. Ἐμπρός, τὸ ἄνοιγμα πρὸς τὴν ἀρχαία πόλι.
Ἡ ἀρχαία πόλις, ὅπως φαίνεται ἀπὸ τὸ ἄνοιγμα τῆς αὐλῆς τοῦ Μουσείου.
Ὄψις πρὸς τὴν Ἀκρόπολι. Τὰ κτήρια, βαρειὰ καὶ ὀγκώδη, σὰν ὀχυρωματικοὶ τσιμεντόλιθοι, κρύβουν τὴν θέα.
Περνώντας τὴν αἴθουσα τοῦ ἰσογείου, ὁδηγούμεθα στὸν διάδρομο πρὸς τοὺς ἐπάνω ὀρόφους (ἀκόμη κλειστοὺς γιὰ τὸ κοινό). Ὁ διάδρομος μακρὺς καὶ ἐπιβλητικὸς, στὸ ἡμίφως· στὴν ἔξοδό του καὶ πρὸς τὰ ἐπάνω, τὸ φῶς τῆς Παλλάδος· πορεία ἀνοδικὴ πρὸς τὸ φῶς, ὅπως ἡ ἄνοδος στὴν Ἀκρόπολι καὶ ἡ πνευματικὴ μυητικὴ πορεία πρὸς τὸ Φῶς.
Τὸ δάπεδο τοῦ διαδρόμου. Παράθυρα (λίγα ἀκόμη ἀνοικτά, ἀλλὰ πρόκειται νὰ ἀνοίξουν καὶ τὰ ὑπόλοιπα), πρὸς τὴν ὑπόγεια, ἀρχαία πόλι, τὴν ὁποία ἔφερε ἡ ἀνασκαφή στὸ φῶς, καὶ ἡ ὁποία ἀρχαία πόλις ἀναδείχθηκε, προστατεύθηκε καὶ ἔδεσε θαυμάσια μὲ τὸ Μουσεῖο.
Ἄποψις πρὸς τὸ Μουσεῖο ἀπὸ τὴν Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Παρὰ τὸ μέγεθός του, τὸ Μουσεῖο εἶναι χαμηλό, ἐπίπεδο. Δὲν σηκώνει προκλητικὸ ἀνάστημα ἀπέναντι στὴν Ἀκρόπολι, ἀλλὰ ἐκτείνεται στὸ ἐπίπεδο καὶ πρὸς τὰ κάτω καὶ ἀνοίγεται, ἀνοίγοντας καὶ τὴν ὄψι τῶν ἐπισκεπτῶν πρὸς τὸν Ἱερὸ Βράχο.
Ἄποψις πρὸς τὸ Μουσεῖο καὶ τὰ ἀμφιλεγόμενα κτήρια ἀπὸ τὴν Διονυσίου Αρεοπαγίτου. Ἀριστερὰ τὸ πρώην διατηρητέο, μὲ τὴν ὡραῖα πρόσοψι, τὶς τοιχογραφίες ψηλὰ καὶ τὶς Ἠπειρώτισσες- «Καρυάτιδες». Ἡ πρόσοψις ὡραία, καμμία άντίρρησι. Χωροταξικῶς, ὅμως, ὡς ὄγκος, εἶναι ἀναμφισβήτητα τὸ κτήριο παρέμβλητο, διασπᾷ τὴν ἀνοδικὴ πορεία τῆς πόλεως πρὸς τὴν Ἀκρόπολι (καὶ τὴν καθοδικὴ πορεία ἀπὸ τὴν Ἀκρόπολι πρὸς τὴν πόλι).
Ὁδὸς Μητσαίων, στὸ πλάι καὶ ἐμπρὸς ἀπὸ τὸ Μουσεῖον, ὄψις πρὸς τὴν Ἀκρόπολι. Φρίκη...
Σχετικῶς:
Γιὰ τὴν ἔκθεσι:
«Το Μουσείο και η Ανασκαφή. Τώρα και για παιδιά.», news.antenna.gr, 22 Δεκ. 2007.
Γιὰ τὸ Μουσεῖο:
Ν. Κοντράρου-Ρασσιᾶ, «Ελάτε να στήσουμε το Νέο Μουσείο Ακρόπολης», «Ἐλευθεροτυπία», 24 Σεπτ. 2007.
Παρασκευὴ Κατημερτζῆ, «Πολυτέλεια από γυαλί και αρχαίο δέος», «Τὰ Νέα», 2 Ὀκτ. 2007.
Νίκος Βατόπουλος, «Η Αθήνα απέναντι στον 21ο αιώνα» , «Ἡ Καθημερινή», 10 Ὀκτ. 2007.
Σχετικά, δικά μου:
«Oἱ κόρες τῶν Ἀθηνῶν ταξιδεύουν», 13 Ὀκτ. 2007.
«Ἡ ἀποκατάστασις τοῦ Παρθενῶνος καὶ ἡ ξανθιὰ ἀρχ**ολόγος», 19 Μαΐου 2007.
Γιὰ τὴν διαμάχη:
Οἱ ἀπόψεις ὑπὲρ τῶν κτηρίων εἶναι γνωστές· προβάλλονται ἀπὸ τὸ ἱστολόγιο areopagitou17.blogspot.com καὶ πολλὰ ἄλλα φωνακλάδικα μέσα. Γιὰ νὰ δοῦμε ὅμως καὶ τὴν ἄλλη ἄποψι.
Τὸ θεῖο τραγὶ δημοσιεύει ἕνα ἐξαιρετικὸ ἄρθρο, καὶ μᾶς μυεῖ στὴν εὐαισθησία τοῦ Τσαρούχη:
«Το τριώροφο, το οποίο, φαντάζομαι, θα απεχθανόταν ψυχή τε και σώματι ο συνετός τε και σοφός Τσαρούχης, -ο οποίος, ως γνωστόν, μόνον τα σμικρά διώροφα λαϊκά νεοκλασικά αποδεχόταν και ήθελε ν' ανεγείρονται εντός του λεκανοπεδίου- το τριώροφο, λέω, που είναι "τετραώροφο" και δήθεν νεοκλασικό, μάλλον βαρβαρικό θα το χαρακτήριζα, στον αριθμό 17 της Αρεοπαγίτου, έργο του Κουρεμένου και τρέχα γύρευε ποιανού τυχάρπαστου πολιτικού που έδωκε την άδεια για να ανεγερθεί εκειδά, κάτω από τον ιερό βράχο, διακόπτοντας την απρόσκοπτη από τα παρακείμενα προάστια θέα στην ιερά κλιτύ και το θέατρο του Διονύσου ...είναι τελείως έξω από την λειτουργική του χώρου, άσχετα από την ανάπτυξη ή όχι του Νέου Μουσείου, με τον γνωστό εξωφρενικό του εξώστη.
Και βέβαια πρέπει να γκρεμιστεί, άσχετα από τον αποχαρακτηρισμό του ή όχι.
...
Το Νέο Μουσείο, παρά τον εξωφρενικό του εξώστη, είναι ευφυώς χωνεμένο στη γή που το δέχτηκε, και αρκούντως απομακρυσμένο από την ρυμοτομική της οδού γραμμή, ενώ το άνοστο τετραώροφο, παρά την πλουμιστή του πρόσοψη, που ασφαλώς με κυάλι μπορεί ο περιηγητής να απολαύσει, δεσπόζει του όλου χώρου... σκανδαλωδώς, αν με εννοείτε...»
Ὁ Νίκος Δήμου δημοσίευσε ἕνα ἄρθρο ποὺ ἔκανε αἴσθησι, παίρνοντας ξεκάθαρη θέσι ὑπὲρ τοῦ Μουσείου καὶ ὑπὲρ τῶν κατεδαφίσεων. («Σιγά τοὺς φωταγωγούς!», «Lifo») [ἀντίγραφον]
Μαρία Κατσουνάκη, «Τσουμί: Διάλογος των αἰώνων», «Ἡ Καθημερινή», 12 Ἰουλ. 2007.
«Στο σχόλιο του τέλους ο Μπ. Τσουμί κράτησε με μεγάλη κομψότητα τα προσχήματα, αφήνοντας όμως να διαφανεί, εμμέσως πλην σαφώς, η άποψή του τόσο για τη χθεσινή συνάντηση όσο και για το έργο του, το νέο μουσείο. «Οι συναντήσεις αυτές είναι ενδιαφέρουσες γιατί δείχνουν τι συμβαίνει στον αρχιτεκτονικό κόσμο μιας χώρας σε συνάρτηση με τον ευρύτερο κόσμο». Επέμεινε στη μοναδικότητα του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης: «Δεν είναι συγκρίσιμο με κανένα», είπε, αναφερόμενος σε αρχιτεκτονήματα όπως το Γκουγκενχάιμ στο Μπιλμπάο ή τα μουσεία στο Αμπου Ντάμπι. «Αυτά είτε θέλουν να δείξουν και να επιδείξουν το περιεχόμενό τους είτε να επιδειχθούν τα ίδια ως κτίρια. Το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως είναι το μόνο που ενδιαφέρεται για την αλληλεπίδραση: τι υπάρχει έξω από αυτό και προς τα μέσα». Το βασικό ερώτημα για τον Μπ. Τσουμί είναι ο «διάλογος ανάμεσα στο Νέο Μουσείο και την Ακρόπολη»: «Οταν στέκομαι στον εξώστη του Μουσείου και ατενίζω αναρωτιέμαι αν θα πρέπει ο διάλογος να είναι ανάμεσα σε δύο μέρη ή αν θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά τα δύο κτίρια του 1930. Μήπως πρόκειται για μια θορυβώδη παρέμβαση; Οι απαντήσεις είναι δικές σας. Εγώ μόνο ρωτώ. Πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους 5, 6, 7 αιώνες: Ο Ιερός Βράχος, κτίρια των αρχών του 20ού και ένα μουσείο του 21ου. Ολοι συμφωνούμε ότι η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας είναι σημαντικότερα όλων. Θέλουμε να δωσουμε έμφαση στην εικόνα του 1930 ή να αναρωτηθούμε μήπως μπορεί να υπάρξει ένα ευρύτερο καλό. Καμία απάντηση δεν μπορεί να είναι λάθος και καμία εντελώς σωστή.»
Μαρία Θερμοῦ, «Χωρὶς λόγια...», «Τὸ Βῆμα», 14 Ὀκτ. 2007.
«Το Μουσείο της Ακρόπολης πρέπει να είναι εσωστρεφές ή να βρίσκεται σε συνάρτηση οπτική και «περιβαλλοντική» με το κύριο αντικείμενο που υπηρετεί - δηλαδή τον Παρθενώνα, τον βράχο της Ακρόπολης, το Θέατρο του Διονύσου και τα μνημεία που χάραξαν την πολιτιστική ζωή της Αθήνας;
Επειδή διατυπώνονται συγκρουόμενες απόψεις, «Το Βήμα» δημοσιεύει σήμερα, χωρίς σχόλια, δύο φωτογραφίες που πρόβαλε στην πρόσφατη διάλεξή του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο περίφημος αρχιτέκτων Μπερνάρ Τσουμί. Η μία δείχνει την οπτική πρόσβαση προς τον Ιερό Βράχο ως έχει σήμερα και η άλλη χωρίς τις δύο πολυκατοικίες.»
Γιὰ τὴν ἔκθεσι:
«Το Μουσείο και η Ανασκαφή. Τώρα και για παιδιά.», news.antenna.gr, 22 Δεκ. 2007.
Γιὰ τὸ Μουσεῖο:
Ν. Κοντράρου-Ρασσιᾶ, «Ελάτε να στήσουμε το Νέο Μουσείο Ακρόπολης», «Ἐλευθεροτυπία», 24 Σεπτ. 2007.
Παρασκευὴ Κατημερτζῆ, «Πολυτέλεια από γυαλί και αρχαίο δέος», «Τὰ Νέα», 2 Ὀκτ. 2007.
Νίκος Βατόπουλος, «Η Αθήνα απέναντι στον 21ο αιώνα» , «Ἡ Καθημερινή», 10 Ὀκτ. 2007.
Σχετικά, δικά μου:
«Oἱ κόρες τῶν Ἀθηνῶν ταξιδεύουν», 13 Ὀκτ. 2007.
«Ἡ ἀποκατάστασις τοῦ Παρθενῶνος καὶ ἡ ξανθιὰ ἀρχ**ολόγος», 19 Μαΐου 2007.
Γιὰ τὴν διαμάχη:
Οἱ ἀπόψεις ὑπὲρ τῶν κτηρίων εἶναι γνωστές· προβάλλονται ἀπὸ τὸ ἱστολόγιο areopagitou17.blogspot.com καὶ πολλὰ ἄλλα φωνακλάδικα μέσα. Γιὰ νὰ δοῦμε ὅμως καὶ τὴν ἄλλη ἄποψι.
Τὸ θεῖο τραγὶ δημοσιεύει ἕνα ἐξαιρετικὸ ἄρθρο, καὶ μᾶς μυεῖ στὴν εὐαισθησία τοῦ Τσαρούχη:
«Το τριώροφο, το οποίο, φαντάζομαι, θα απεχθανόταν ψυχή τε και σώματι ο συνετός τε και σοφός Τσαρούχης, -ο οποίος, ως γνωστόν, μόνον τα σμικρά διώροφα λαϊκά νεοκλασικά αποδεχόταν και ήθελε ν' ανεγείρονται εντός του λεκανοπεδίου- το τριώροφο, λέω, που είναι "τετραώροφο" και δήθεν νεοκλασικό, μάλλον βαρβαρικό θα το χαρακτήριζα, στον αριθμό 17 της Αρεοπαγίτου, έργο του Κουρεμένου και τρέχα γύρευε ποιανού τυχάρπαστου πολιτικού που έδωκε την άδεια για να ανεγερθεί εκειδά, κάτω από τον ιερό βράχο, διακόπτοντας την απρόσκοπτη από τα παρακείμενα προάστια θέα στην ιερά κλιτύ και το θέατρο του Διονύσου ...είναι τελείως έξω από την λειτουργική του χώρου, άσχετα από την ανάπτυξη ή όχι του Νέου Μουσείου, με τον γνωστό εξωφρενικό του εξώστη.
Και βέβαια πρέπει να γκρεμιστεί, άσχετα από τον αποχαρακτηρισμό του ή όχι.
...
Το Νέο Μουσείο, παρά τον εξωφρενικό του εξώστη, είναι ευφυώς χωνεμένο στη γή που το δέχτηκε, και αρκούντως απομακρυσμένο από την ρυμοτομική της οδού γραμμή, ενώ το άνοστο τετραώροφο, παρά την πλουμιστή του πρόσοψη, που ασφαλώς με κυάλι μπορεί ο περιηγητής να απολαύσει, δεσπόζει του όλου χώρου... σκανδαλωδώς, αν με εννοείτε...»
Ὁ Νίκος Δήμου δημοσίευσε ἕνα ἄρθρο ποὺ ἔκανε αἴσθησι, παίρνοντας ξεκάθαρη θέσι ὑπὲρ τοῦ Μουσείου καὶ ὑπὲρ τῶν κατεδαφίσεων. («Σιγά τοὺς φωταγωγούς!», «Lifo») [ἀντίγραφον]
Μαρία Κατσουνάκη, «Τσουμί: Διάλογος των αἰώνων», «Ἡ Καθημερινή», 12 Ἰουλ. 2007.
«Στο σχόλιο του τέλους ο Μπ. Τσουμί κράτησε με μεγάλη κομψότητα τα προσχήματα, αφήνοντας όμως να διαφανεί, εμμέσως πλην σαφώς, η άποψή του τόσο για τη χθεσινή συνάντηση όσο και για το έργο του, το νέο μουσείο. «Οι συναντήσεις αυτές είναι ενδιαφέρουσες γιατί δείχνουν τι συμβαίνει στον αρχιτεκτονικό κόσμο μιας χώρας σε συνάρτηση με τον ευρύτερο κόσμο». Επέμεινε στη μοναδικότητα του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης: «Δεν είναι συγκρίσιμο με κανένα», είπε, αναφερόμενος σε αρχιτεκτονήματα όπως το Γκουγκενχάιμ στο Μπιλμπάο ή τα μουσεία στο Αμπου Ντάμπι. «Αυτά είτε θέλουν να δείξουν και να επιδείξουν το περιεχόμενό τους είτε να επιδειχθούν τα ίδια ως κτίρια. Το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως είναι το μόνο που ενδιαφέρεται για την αλληλεπίδραση: τι υπάρχει έξω από αυτό και προς τα μέσα». Το βασικό ερώτημα για τον Μπ. Τσουμί είναι ο «διάλογος ανάμεσα στο Νέο Μουσείο και την Ακρόπολη»: «Οταν στέκομαι στον εξώστη του Μουσείου και ατενίζω αναρωτιέμαι αν θα πρέπει ο διάλογος να είναι ανάμεσα σε δύο μέρη ή αν θα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά τα δύο κτίρια του 1930. Μήπως πρόκειται για μια θορυβώδη παρέμβαση; Οι απαντήσεις είναι δικές σας. Εγώ μόνο ρωτώ. Πρέπει να συνεργαστούν μεταξύ τους 5, 6, 7 αιώνες: Ο Ιερός Βράχος, κτίρια των αρχών του 20ού και ένα μουσείο του 21ου. Ολοι συμφωνούμε ότι η Ακρόπολη και ο Παρθενώνας είναι σημαντικότερα όλων. Θέλουμε να δωσουμε έμφαση στην εικόνα του 1930 ή να αναρωτηθούμε μήπως μπορεί να υπάρξει ένα ευρύτερο καλό. Καμία απάντηση δεν μπορεί να είναι λάθος και καμία εντελώς σωστή.»
Μαρία Θερμοῦ, «Χωρὶς λόγια...», «Τὸ Βῆμα», 14 Ὀκτ. 2007.
«Το Μουσείο της Ακρόπολης πρέπει να είναι εσωστρεφές ή να βρίσκεται σε συνάρτηση οπτική και «περιβαλλοντική» με το κύριο αντικείμενο που υπηρετεί - δηλαδή τον Παρθενώνα, τον βράχο της Ακρόπολης, το Θέατρο του Διονύσου και τα μνημεία που χάραξαν την πολιτιστική ζωή της Αθήνας;
Επειδή διατυπώνονται συγκρουόμενες απόψεις, «Το Βήμα» δημοσιεύει σήμερα, χωρίς σχόλια, δύο φωτογραφίες που πρόβαλε στην πρόσφατη διάλεξή του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ο περίφημος αρχιτέκτων Μπερνάρ Τσουμί. Η μία δείχνει την οπτική πρόσβαση προς τον Ιερό Βράχο ως έχει σήμερα και η άλλη χωρίς τις δύο πολυκατοικίες.»
«Ιδιοτροπίες», ΠΟΝΤΙΚΙart, 9-15 Αὐγ. 2007
«Ο πόλεμος άναψε. Και, όπως φαίνεται, ο συνασπισμός ειδημόνων και μη υπέρ της διατήρησης των δύο πολυκατοικιών που βρίσκονται στην Διονυσίου Αεροπαγίτου, ανάμεσα στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως και την Ακρόπολη, βρίσκεται σε έξαρση. Ως και στον ξένο Τύπο έφθασαν οι διαμαρτυρόμενοι, ως και blog δημιουργήθηκε στο Διαδίκτυο όπου καθείς και ο καημός του. Καταρχήν έχουμε τους επίσημους υπερασπιστές της νεότερης αρχιτεκτονικής που χάνεται γιατί, όπως λένε, το κράτος θεωρεί πολυτιμότερη την αρχαία κληρονομιά. (Εδώ ανοίγει τεράστια συζήτηση, που δεν είμαι καθόλου σίγουρη ότι θα καταλήξει υπέρ της αναδεικνυόμενης σε... νέο Παρθενώνα πολυκατοικίας του '30, όσο ωραία κι αν είναι.) Ακολουθούν οι έχοντες ίδιον όφελος, κάτοικοι και οι φίλοι τους· πολλοί γνωστοί και μη εξαιρετέοι, των οποίων η άποψη, φοβούμαι, δεν μετράει. Μετά έρχονται οι γενικώς επαναστάτες, που έχουν κάνει την "αντίσταση" παντιέρα. Εν τω μεταξύ, δύο δημοσιευμένες φωτογραφίες δείχνουν την αλήθεια ξεκάθαρα: Στην πρώτη, κοιτώντας από το Μουσείο προς την Ακρόπολη, βλέπεις την πίσω όψη των πολυκατοικιών. Στην δεύτερη, η Ακρόπολη είναι όλη δική σου αλλά... μέσα από το παράθυρο της πολυκατοικίας. Ποιον θέλουν να κοροϊδέψουν;»
Πολὺ ἐνδιαφέρουσα συζήτηση, ἀπὸ τὸ φόρουμ stadia.gr :
Ένα ιδιαίτερα ψύχραιμο άρθρο από το Βήμα
"...Το γεγονός ότι εξαιτίας τους (των τριών οικοδομών) αίρεται η συνέχεια και η σύνδεση των μνημείων της Ακρόπολης με το Μουσείο και τα εκθέματά του, που ήταν και το βασικό ζητούμενο, οδήγησε πριν από λίγο καιρό τον υπουργό Πολιτισμού στη λήψη της δύσκολης απόφασης για την απαλλοτρίωση και την κατεδάφισή τους....
...είναι γνωστό ότι η ανέγερση του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως καθυστέρησε υπερβολικά εξαιτίας των μεγάλων αντιδράσεων κάποιων περιοίκων με προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Και επίσης, για όσους γνωρίζουν λίγο περισσότερο τα πράγματα, δεν είναι μυστικό ότι σε αυτή την υπόθεση πρωτοστάτησαν κάποιοι ένοικοι των προς απαλλοτρίωση σήμερα πολυκατοικιών."
...
Αν το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως είναι ωραίο ή άσχημο, ασφαλώς και μπορεί να αποτελεί ένα θέμα συζήτησης. Αυτό το οποίο δεν επιδέχεται αντίρρηση όμως είναι η λειτουργία του και ο μεγάλος σκοπός τον οποίο έρχεται να επιτελέσει. Γιατί με το άνοιγμα των θυρών του, θα αποδειχτεί πόσο ασυμβίβαστη και κοντόφθαλμη είναι η άποψη της παραμονής των υπό συζήτηση κτιρίων. Εκτός κι αν κάποιοι επιθυμούν έπειτα από είκοσι ή τριάντα χρόνια να τους μέμφονται οι διάδοχοί τους, γιατί δεν ετόλμησαν...
...
Η "Ε" αναφέρει σήμερα αυτό που συζητούμε και εδώ:
"Η μέση οδός: μήπως να μεταφερθεί;
...Μεταφέραμε την πρόταση αυτή στον κατ' εξοχήν ειδικό στις μεταφορές μνημείων ... Δημήτρη Κορρέ, ρωτώντας τον αν υπάρχουν τα τεχνικά μέσα ...δεδομένου ότι δεν πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο εκκλησάκι ...αλλά για ένα τετραώροφο κτίριο ύψους 14,5 μ. Η απάντησή του είναι θετική.
«Σήμερα όλα γίνονται», λέει. «Μπορείς να τη μεταφέρεις ολόκληρη ή κατά τμήματα, από ένα ύψος και πάνω ή από ένα ύψος και κάτω. Το ερώτημα είναι πού θα μεταφερθεί και με τι κόστος. Ολα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν εάν και εφόσον τεθεί προς συζήτηση το θέμα»."
...
Από την άλλη, αν αφαιρέσεις την αρ-ντεκό είσοδο με τις δυο σκαλιστές Ηπειρώτισσες, καθώς και τα δυο ψηφιδωτά της πρόσοψης με θέμα τον Οιδίποδα, αυτό που μένει είναι ένα τετράγωνο κουτί. Ας μεταφερθούν κάπου αλλού αυτά τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και ας σοβαρευτούμε για μια και μόνο φορά. Είναι κρίμα που αυτό το πολύπαθο μουσείο βρήκε τον χειρότερο εχθρό του στην αστική "παλιά Αθήνα" και τους κυνικούς επιγόνους της.
...
Ας αποφασίσουμε πρώτα τι είναι αυτά τα κτήρια, πόσο τα θεωρούμε σημαντικά, αν είναι πολιτιστικοί θυσαυροί όπως τα κατονομάζεις και αν θέλουμε να τα διατηρήσουμε και με ποιό κόστος. Γιατί αν το κόστος είναι, να βρίσκονται στο προαύλιο του σημαντικότερου μουσείου αυτής της χώρας, και να του "καταστρέφουν την βιτρίνα", να μας λείπουν.
Σχετικά με την αρχιτεκτονική αξία του κτιρίου που αποχαρακτηρίστηκε: Δοκιμάστε να το φανταστείτε αφαιρώντας τα δυο ψηφιδωτά και τις "καρυάτιδες"...ναι, καλά καταλάβατε, αλλο ένα τετράγωνο κουτί...
Δείτε για παράδειγμα την παρακάτω φωτογραφία (το πρώτο κτίριο από αριστερά έχει ηδη κατεδαφιστεί) και πείτε μου αν βλέπετε πουθενά τον "ευρωπαϊκό αέρα", το "παρισινό αρ ντεκό", την "μεγαλοαστική αρχοντια" και ολα όσα ρομαντικά ακούμε τελευταία...
Εδώ θα βρείτε φωτογραφίες από τις εργασίες στο παλιό μουσείο.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Tschumi και πληροφορίες σχετικά με τη συζήτηση.
Πληροφορίες για τις εργασίες στο παλιό μουσείο της Ακρόπολης.
...
Ακόμη δυο φωτογραφίες από την πίσω όψη και την είσοδο του μουσείου.
Γνώμη μου (τελείως προσωπική) είναι ότι θα έπρεπε να γκρεμιστούν όλα τα κτίρια σε μια ακτίνα πενήντα μέτρων γυρω του διότι μόνον έτσι θα φαινόταν η διαλεκτικότητα του όγκου του με εκείνη της Ακρόπολης. Τώρα η οπτική ενσωμάτωση του κτιρίου θα πάρει περισσότερο χρόνο γιατι και αυτο ασφυκτυα από την τσιμεντοθάλασσα γύρω του αλλά και τα υπόλοιπα κτίρια γύρω του επίσης ασφυκτυούν από τον περίσσειο όγκο του. Μοιάζει με τους αστικούς πόνους μιας δύσκολης γεννας μιας πόλης που ανακαλύπτει τη μητροπολιτική της ταυτότητα πλέον, άτσαλα, άκομψα και μετασχηματικά.
Θα περιμένω να δω την καταληξη. Σίγουρα η κατασκευή του μουσείου υπερβαίνει τους ανίκανους, διεφθαρμένους στην ψυχή και την τσέπη και επιτήδειους μεταπολιτευτικούς πολιτικούς μας, υπερβαίνει θείτσες, ευσωμους πρωθυπουργούς, πρώην και νυν υπουργούς και προσθέτει μια αίτηση αστικής ανάταξης σε ένα από τα πιό ενεργειακά φορτισμένα σημεία του πλανητη. Κάπως και από καπου θα γινόταν η αρχή.
...
Και επειδή έχω διαβάσει πολλές φορές (από άσχετους) την τοποθέτηση του Άρη Κωνσταντινίδη οτι "στον χώρο του Μακρυγιάννη δεν μπορεί να κτιστεί ένα σωστό μουσείο", μπορείτε να απαντάτε με την δική του πρόταση που ήταν η κατεδάφιση όλων των κτιρίων (ναι και των νεοκλασικών) μεταξύ Δ.Αρεοπαγίτου, Χατζηχρήστου και Μακρυγιάννη και η κατασκευή χαμηλών κτιρίων με ανοίγματα και θέα στην Ακρόπολη.
...
Ξαναγυρίζουμε στο θέμα μας:
Η ευαισθησία για τα δύο νεοκλασσικά είναι τελείως, μα τελείως, επιλεκτική από τους ευαισθητοποιημένους ή 'ευαισθητοποιημένους' πολίτες, τους πολιτικούς της ευρύτερης αριστεράς, τους μονίμως ανησυχούντες μέτριους έλληνες αρχιτέκτονες κ.ο.κ.
Η ίδια ευαισθησία δεν εμφανίσθηκε ποτέ, μα ποτέ, για κανένα από τα μεγάλα εγκλήματα που γίνανε στο κορμί μίας εκ των ιστορικότερων πόλεων στην ανθρώπινη ιστορία. Εμφατικά ανέφερα την Πλάκα, αλλά μπορώ κάλλιστα να μιλήσω για το μπάζωμα του Ιλισσού, το ρέμα της Καλλιρόης, την αποτροπή εφαρμογής του πρωτοποριακού ρυθμιστικού σχεδίου Κλεάνθη Σάουμπερτ κλπ
Τουναντίον! Από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μετά την επανάσταση του 1821, μονίμως το κράτος υποχωρούσε απέναντι σε αιτήματα ιδιωτών, οικοπεδούχων, καταπατητών, για οικοδόμηση μεγαλυτερων εκτάσεων εις βάρος μικρότερων δρόμων, λιγότερων κοινόχρηστων χώρων κλπ.
Ας κάνουνε τον κόπο όσοι κόπτονται για τα δύο κτίρια να διαβάσουνε το βιβλίο του Μπίρη. Καταγράφει με δραματικό τρόπο το πώς τα ιδιωτικά συμφέροντα των οικοπεδούχων στη Συνοικία Διονύσου (Μακρυγιάννη) εμπόδισαν την επέκταση των εκσκαφικών αρχαιολογικών εργασιών σε όλη τη νότια πλευρά της Ακρόπολης.
Πώς επετράπη δίπλα σε αρχαιολογικά μνημεία μεγάλης σημασίας (Θέατρο Διονύσου, Θέατρο Ηρώδου του Αττικού, Μνημείο Φιλοπάππου) να επεκταθεί το σχέδιο πόλης προκειμένου να μπορούν κάποιοι να αποκτήσουν θέα στην Ακρόπολη (και στους κάποιους είναι και ο επιφανής κατά τα άλλα αρχιτέκτονας κ. Κουρεμένος).
Πώς οι ίδιοι αυτοί βάναυσοι εισβολείς στον ιερό αρχαιολογικό χώρο, άπαξ και ικανοποιήσανε τα αιτήματά τους, στη συνέχεια θέτανε εμπόδια σε κάθε προσπάθεια ανάδειξης του χώρου (διαμόρφωση Διονυσίου Αεροπαγίτου, πεζοδρομήσεις, επέκταση κοινοχρήστων χώρων, Μουσείο Ακρόπολης) για να μη θιγούν τα συμφέροντά τους;
Πώς στο κάτω κάτω αποκτήσανε τα οικόπεδα αυτά με πρόσωπο επί της Διονυσίου Αεροπαγίτου, όταν στο σχέδιο των Συνοικιών της Αθήνας το 1908, η όλη έκταση φαίνεται ως Στρατιωτικό Νοσοκομείο! (δες τη σχετικό απόσπασμα από τον επίσημο χάρτη με τη διαίρεση της Αθήνας σε συνοικίες, του 1908 από τον Αθανάσιο Γεωργιάδη, που κυρώθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο).
Στη Συνοικία αυτή δεν υπάρχει ούτε ένα, ***1***, τετραγωνικό μέτρο κοινόχρηστου χώρου πρασίνου.
Ψάξε λοιπόν λίγο την ιστορία όπως έχει καταγραφεί από ανθρώπους πολύ πιο επιστήμονες και αθηνολάτρεις από εσένα και εμένα, αφιέρωσε λίγο από το χρόνο σου σε μελέτη ιστορικών γεγονότων και όχι απλά σε αναπαραγωγή σύγχρονων κοινοτυπιών και άσε τα smilies με τα γουρλωμένα μάτια για άλλα θέματα.
«Ο πόλεμος άναψε. Και, όπως φαίνεται, ο συνασπισμός ειδημόνων και μη υπέρ της διατήρησης των δύο πολυκατοικιών που βρίσκονται στην Διονυσίου Αεροπαγίτου, ανάμεσα στο Νέο Μουσείο Ακροπόλεως και την Ακρόπολη, βρίσκεται σε έξαρση. Ως και στον ξένο Τύπο έφθασαν οι διαμαρτυρόμενοι, ως και blog δημιουργήθηκε στο Διαδίκτυο όπου καθείς και ο καημός του. Καταρχήν έχουμε τους επίσημους υπερασπιστές της νεότερης αρχιτεκτονικής που χάνεται γιατί, όπως λένε, το κράτος θεωρεί πολυτιμότερη την αρχαία κληρονομιά. (Εδώ ανοίγει τεράστια συζήτηση, που δεν είμαι καθόλου σίγουρη ότι θα καταλήξει υπέρ της αναδεικνυόμενης σε... νέο Παρθενώνα πολυκατοικίας του '30, όσο ωραία κι αν είναι.) Ακολουθούν οι έχοντες ίδιον όφελος, κάτοικοι και οι φίλοι τους· πολλοί γνωστοί και μη εξαιρετέοι, των οποίων η άποψη, φοβούμαι, δεν μετράει. Μετά έρχονται οι γενικώς επαναστάτες, που έχουν κάνει την "αντίσταση" παντιέρα. Εν τω μεταξύ, δύο δημοσιευμένες φωτογραφίες δείχνουν την αλήθεια ξεκάθαρα: Στην πρώτη, κοιτώντας από το Μουσείο προς την Ακρόπολη, βλέπεις την πίσω όψη των πολυκατοικιών. Στην δεύτερη, η Ακρόπολη είναι όλη δική σου αλλά... μέσα από το παράθυρο της πολυκατοικίας. Ποιον θέλουν να κοροϊδέψουν;»
Πολὺ ἐνδιαφέρουσα συζήτηση, ἀπὸ τὸ φόρουμ stadia.gr :
Ένα ιδιαίτερα ψύχραιμο άρθρο από το Βήμα
"...Το γεγονός ότι εξαιτίας τους (των τριών οικοδομών) αίρεται η συνέχεια και η σύνδεση των μνημείων της Ακρόπολης με το Μουσείο και τα εκθέματά του, που ήταν και το βασικό ζητούμενο, οδήγησε πριν από λίγο καιρό τον υπουργό Πολιτισμού στη λήψη της δύσκολης απόφασης για την απαλλοτρίωση και την κατεδάφισή τους....
...είναι γνωστό ότι η ανέγερση του Νέου Μουσείου Ακροπόλεως καθυστέρησε υπερβολικά εξαιτίας των μεγάλων αντιδράσεων κάποιων περιοίκων με προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Και επίσης, για όσους γνωρίζουν λίγο περισσότερο τα πράγματα, δεν είναι μυστικό ότι σε αυτή την υπόθεση πρωτοστάτησαν κάποιοι ένοικοι των προς απαλλοτρίωση σήμερα πολυκατοικιών."
...
Αν το Νέο Μουσείο Ακροπόλεως είναι ωραίο ή άσχημο, ασφαλώς και μπορεί να αποτελεί ένα θέμα συζήτησης. Αυτό το οποίο δεν επιδέχεται αντίρρηση όμως είναι η λειτουργία του και ο μεγάλος σκοπός τον οποίο έρχεται να επιτελέσει. Γιατί με το άνοιγμα των θυρών του, θα αποδειχτεί πόσο ασυμβίβαστη και κοντόφθαλμη είναι η άποψη της παραμονής των υπό συζήτηση κτιρίων. Εκτός κι αν κάποιοι επιθυμούν έπειτα από είκοσι ή τριάντα χρόνια να τους μέμφονται οι διάδοχοί τους, γιατί δεν ετόλμησαν...
...
Η "Ε" αναφέρει σήμερα αυτό που συζητούμε και εδώ:
"Η μέση οδός: μήπως να μεταφερθεί;
...Μεταφέραμε την πρόταση αυτή στον κατ' εξοχήν ειδικό στις μεταφορές μνημείων ... Δημήτρη Κορρέ, ρωτώντας τον αν υπάρχουν τα τεχνικά μέσα ...δεδομένου ότι δεν πρόκειται για ένα μικρό μονόχωρο εκκλησάκι ...αλλά για ένα τετραώροφο κτίριο ύψους 14,5 μ. Η απάντησή του είναι θετική.
«Σήμερα όλα γίνονται», λέει. «Μπορείς να τη μεταφέρεις ολόκληρη ή κατά τμήματα, από ένα ύψος και πάνω ή από ένα ύψος και κάτω. Το ερώτημα είναι πού θα μεταφερθεί και με τι κόστος. Ολα αυτά θα πρέπει να συνεκτιμηθούν εάν και εφόσον τεθεί προς συζήτηση το θέμα»."
...
Από την άλλη, αν αφαιρέσεις την αρ-ντεκό είσοδο με τις δυο σκαλιστές Ηπειρώτισσες, καθώς και τα δυο ψηφιδωτά της πρόσοψης με θέμα τον Οιδίποδα, αυτό που μένει είναι ένα τετράγωνο κουτί. Ας μεταφερθούν κάπου αλλού αυτά τα αρχιτεκτονικά στοιχεία και ας σοβαρευτούμε για μια και μόνο φορά. Είναι κρίμα που αυτό το πολύπαθο μουσείο βρήκε τον χειρότερο εχθρό του στην αστική "παλιά Αθήνα" και τους κυνικούς επιγόνους της.
...
Ας αποφασίσουμε πρώτα τι είναι αυτά τα κτήρια, πόσο τα θεωρούμε σημαντικά, αν είναι πολιτιστικοί θυσαυροί όπως τα κατονομάζεις και αν θέλουμε να τα διατηρήσουμε και με ποιό κόστος. Γιατί αν το κόστος είναι, να βρίσκονται στο προαύλιο του σημαντικότερου μουσείου αυτής της χώρας, και να του "καταστρέφουν την βιτρίνα", να μας λείπουν.
Σχετικά με την αρχιτεκτονική αξία του κτιρίου που αποχαρακτηρίστηκε: Δοκιμάστε να το φανταστείτε αφαιρώντας τα δυο ψηφιδωτά και τις "καρυάτιδες"...ναι, καλά καταλάβατε, αλλο ένα τετράγωνο κουτί...
Δείτε για παράδειγμα την παρακάτω φωτογραφία (το πρώτο κτίριο από αριστερά έχει ηδη κατεδαφιστεί) και πείτε μου αν βλέπετε πουθενά τον "ευρωπαϊκό αέρα", το "παρισινό αρ ντεκό", την "μεγαλοαστική αρχοντια" και ολα όσα ρομαντικά ακούμε τελευταία...
Εδώ θα βρείτε φωτογραφίες από τις εργασίες στο παλιό μουσείο.
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Tschumi και πληροφορίες σχετικά με τη συζήτηση.
Πληροφορίες για τις εργασίες στο παλιό μουσείο της Ακρόπολης.
...
Ακόμη δυο φωτογραφίες από την πίσω όψη και την είσοδο του μουσείου.
Γνώμη μου (τελείως προσωπική) είναι ότι θα έπρεπε να γκρεμιστούν όλα τα κτίρια σε μια ακτίνα πενήντα μέτρων γυρω του διότι μόνον έτσι θα φαινόταν η διαλεκτικότητα του όγκου του με εκείνη της Ακρόπολης. Τώρα η οπτική ενσωμάτωση του κτιρίου θα πάρει περισσότερο χρόνο γιατι και αυτο ασφυκτυα από την τσιμεντοθάλασσα γύρω του αλλά και τα υπόλοιπα κτίρια γύρω του επίσης ασφυκτυούν από τον περίσσειο όγκο του. Μοιάζει με τους αστικούς πόνους μιας δύσκολης γεννας μιας πόλης που ανακαλύπτει τη μητροπολιτική της ταυτότητα πλέον, άτσαλα, άκομψα και μετασχηματικά.
Θα περιμένω να δω την καταληξη. Σίγουρα η κατασκευή του μουσείου υπερβαίνει τους ανίκανους, διεφθαρμένους στην ψυχή και την τσέπη και επιτήδειους μεταπολιτευτικούς πολιτικούς μας, υπερβαίνει θείτσες, ευσωμους πρωθυπουργούς, πρώην και νυν υπουργούς και προσθέτει μια αίτηση αστικής ανάταξης σε ένα από τα πιό ενεργειακά φορτισμένα σημεία του πλανητη. Κάπως και από καπου θα γινόταν η αρχή.
...
Και επειδή έχω διαβάσει πολλές φορές (από άσχετους) την τοποθέτηση του Άρη Κωνσταντινίδη οτι "στον χώρο του Μακρυγιάννη δεν μπορεί να κτιστεί ένα σωστό μουσείο", μπορείτε να απαντάτε με την δική του πρόταση που ήταν η κατεδάφιση όλων των κτιρίων (ναι και των νεοκλασικών) μεταξύ Δ.Αρεοπαγίτου, Χατζηχρήστου και Μακρυγιάννη και η κατασκευή χαμηλών κτιρίων με ανοίγματα και θέα στην Ακρόπολη.
...
Ξαναγυρίζουμε στο θέμα μας:
Η ευαισθησία για τα δύο νεοκλασσικά είναι τελείως, μα τελείως, επιλεκτική από τους ευαισθητοποιημένους ή 'ευαισθητοποιημένους' πολίτες, τους πολιτικούς της ευρύτερης αριστεράς, τους μονίμως ανησυχούντες μέτριους έλληνες αρχιτέκτονες κ.ο.κ.
Η ίδια ευαισθησία δεν εμφανίσθηκε ποτέ, μα ποτέ, για κανένα από τα μεγάλα εγκλήματα που γίνανε στο κορμί μίας εκ των ιστορικότερων πόλεων στην ανθρώπινη ιστορία. Εμφατικά ανέφερα την Πλάκα, αλλά μπορώ κάλλιστα να μιλήσω για το μπάζωμα του Ιλισσού, το ρέμα της Καλλιρόης, την αποτροπή εφαρμογής του πρωτοποριακού ρυθμιστικού σχεδίου Κλεάνθη Σάουμπερτ κλπ
Τουναντίον! Από τη σύσταση του ελληνικού κράτους μετά την επανάσταση του 1821, μονίμως το κράτος υποχωρούσε απέναντι σε αιτήματα ιδιωτών, οικοπεδούχων, καταπατητών, για οικοδόμηση μεγαλυτερων εκτάσεων εις βάρος μικρότερων δρόμων, λιγότερων κοινόχρηστων χώρων κλπ.
Ας κάνουνε τον κόπο όσοι κόπτονται για τα δύο κτίρια να διαβάσουνε το βιβλίο του Μπίρη. Καταγράφει με δραματικό τρόπο το πώς τα ιδιωτικά συμφέροντα των οικοπεδούχων στη Συνοικία Διονύσου (Μακρυγιάννη) εμπόδισαν την επέκταση των εκσκαφικών αρχαιολογικών εργασιών σε όλη τη νότια πλευρά της Ακρόπολης.
Πώς επετράπη δίπλα σε αρχαιολογικά μνημεία μεγάλης σημασίας (Θέατρο Διονύσου, Θέατρο Ηρώδου του Αττικού, Μνημείο Φιλοπάππου) να επεκταθεί το σχέδιο πόλης προκειμένου να μπορούν κάποιοι να αποκτήσουν θέα στην Ακρόπολη (και στους κάποιους είναι και ο επιφανής κατά τα άλλα αρχιτέκτονας κ. Κουρεμένος).
Πώς οι ίδιοι αυτοί βάναυσοι εισβολείς στον ιερό αρχαιολογικό χώρο, άπαξ και ικανοποιήσανε τα αιτήματά τους, στη συνέχεια θέτανε εμπόδια σε κάθε προσπάθεια ανάδειξης του χώρου (διαμόρφωση Διονυσίου Αεροπαγίτου, πεζοδρομήσεις, επέκταση κοινοχρήστων χώρων, Μουσείο Ακρόπολης) για να μη θιγούν τα συμφέροντά τους;
Πώς στο κάτω κάτω αποκτήσανε τα οικόπεδα αυτά με πρόσωπο επί της Διονυσίου Αεροπαγίτου, όταν στο σχέδιο των Συνοικιών της Αθήνας το 1908, η όλη έκταση φαίνεται ως Στρατιωτικό Νοσοκομείο! (δες τη σχετικό απόσπασμα από τον επίσημο χάρτη με τη διαίρεση της Αθήνας σε συνοικίες, του 1908 από τον Αθανάσιο Γεωργιάδη, που κυρώθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο).
Στη Συνοικία αυτή δεν υπάρχει ούτε ένα, ***1***, τετραγωνικό μέτρο κοινόχρηστου χώρου πρασίνου.
Ψάξε λοιπόν λίγο την ιστορία όπως έχει καταγραφεί από ανθρώπους πολύ πιο επιστήμονες και αθηνολάτρεις από εσένα και εμένα, αφιέρωσε λίγο από το χρόνο σου σε μελέτη ιστορικών γεγονότων και όχι απλά σε αναπαραγωγή σύγχρονων κοινοτυπιών και άσε τα smilies με τα γουρλωμένα μάτια για άλλα θέματα.
Δικό μου, παλαιότερο σχόλιο:
Εἰλικρινὰ δὲν ξέρω τὶ εἶναι «διατηρητέο» καὶ τὶ ὄχι, διότι οἱ ἀρχιτέκτονες ποὺ κήρυξαν πόλεμο ἐνάντια στοὺς ἀρχαιολόγους (κατὰ τὴν γνώμη μου, ἡ ἀρχαιολογία εἶναι ὁ ἐπιστημονικὸς κλάδος στὴν Ἑλλάδα ποὺ ἔχει διατηρήσει τὴν μεγαλύτερη ἀγάπη γιὰ τὴν Ἑλλάδα, τὴν φιλοπατρία καὶ τὸν σεβασμὸ στὴν κληρονομιά μας) βλέπουν μᾶλλον συντεχνιακὰ τὸ ζήτημα (ἐκτὸς ποὺ ὁρισμένοι εἶναι καὶ ἰδιοκτῆτες) καὶ ὀνομάζουν... ἀρχιτεκτονικὸ κομψοτέχνημα ἀκόμη καὶ τὸ ἐργοστάσιο τοῦ ΦΙΞ! Καὶ πάνω στὴν Ἀκρόπολι νὰ εἶχε χτιστεῖ τὸ ΦΙΞ, οἱ «προοδευτικοὶ» ἀρχιτέκτονες θὰ τὸ ὀνόμαζαν καλλιτέχνημα καὶ μνημεῖο τῆς ἱστορίας μας ποὺ πρέπει νὰ διατηρηθεῖ.
Ἐὰν ἀξίζει κάτι ἀπὸ τὴν πολυκατοικία, ἂς ξηλωθεῖ ὁλόκληρο καὶ ἂς μεταφερθεῖ σὲ ἄλλη θέση, ὅπως κάνουν στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἀμερική. Ἂν καὶ διατηρῶ ἀμφιβολίες γιὰ τὸ πόσο μοναδικὴ εἶναι ἡ πολυκατοικία, σὲ σχέσι μὲ τὴν θέσι εἰς τὴν ὁποίαν βρίσκεται. Θὰ θυμίσω πόσο εἶχε ταλαιπωρήσει τὴν Ἑλλάδα τὸ σπίτι τοῦ Παρθένη, τὸ ὁποῖο στεκόταν σὰν μπάστακας ἐπάνω στὴν Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου, μέχρι ποὺ ἀπεβίωσε ὁ Παρθένης, ὁπότε γκρεμίστηκε καὶ ἀνένευσε ἡ Ἀκρόπολις!
Τὸ μόνο μοναδικὸ καὶ ἀσύγκριτο στὸ χῶρο τῆς Ἀκροπόλεως, εἶναι ἡ Ἀκρόπολις. Ὁτιδήποτε ἄλλο κρίνεται μόνον ἀπὸ τὴν σχέσι του μὲ τὴν Ἀκρόπολι. Ἐὰν ἐπιβαρύνει τὴν Ἀκρόπολι, δὲν πάει νά ᾿ναι καὶ τὸ Τὰζ Μαχάλ, κατεδάφισις. Τελεία.
Προσωπικῶς διατηρῶ ἀμφιβολίες σχετικῶς μὲ τὴν θέσι εἰς τὴν ὁποίαν ἔπρεπε νὰ ἀνεγερθεῖ τὸ νέο Μουσεῖο, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν ἀρχιτεκτονικὸ ρυθμό του. (Κάποτε μάλιστα θεωροῦσα ἀνοσιούργημα τὸ ὅτι δὲν εἶναι νεοκλασσικοῦ ρυθμοῦ, ἀλλὰ σήμερα δὲν εἶμαι βέβαιος γι᾿ αὐτό, γιὰ λόγους ποὺ θὰ μποροῦσα νὰ ἀναπτύξω. Μάλιστα, ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν ἐπισκεφθεῖ τὸ Μουσεῖο λένε ὅτι εἶναι καταπληκτικό, μοναδικὸ στὴν Εὐρώπη (ἐνῷ πολυκατοικίες δῆθεν «αρτ-ντεκό» ἔχει δεκάδες καὶ ἡ
τελευταία Εὐρωπαϊκὴ ἐπαρχιακὴ πόλις).)
Ὅμως, ἄπαξ καὶ θὰ γίνει τὸ Μουσεῖο, τουλάχιστον βρὲ παιδιά νὰ γίνει ΜΟΥΣΕΙΟ! Πάλι μισὲς δουλειὲς θὰ κάνουμε βρὲ παιδιά; Πάλι τσουρούτικα πράγματα; Ἀντὶ γιὰ Ἀκρόπολι τὶς μπουγάδες καὶ τὰ αἰρκοντίσια τῆς αὐθαίρετης πολυκατοικίας θὰ τρῶμε στὴν μάπα;
Δὲν ξέρω τὶ θὰ γίνει, ἀλλὰ θέλω ΜΟΥΣΕΙΟ. Αὐτὸ θὰ εἶναι τὸ μοναδικὸ γιὰ τὴν Ἑλλάδα στοὺς ἐπόμενους αἰῶνες, Γιὰ τὰ συμφέροντα τῶν ἰδιοκτητῶν τῶν πολυκατοικιῶν ἀδιαφορῶ.
Ἔχει βασικὴ σημασία, καὶ αὐτὸ ἦταν ἐξ ἀρχῆς ἡ κεντρικὴ ἰδέα τῆς κατασκευῆς τοῦ νέου Μουσεῖου, Ἀκρόπολις καὶ Μουσεῖο νὰ εἶναι μία ἀδιάσπαστη ἑνότης· τὰ γλυπτά τοῦ Παρθενῶνος στὸ Μουσεῖο νὰ εἶναι ΣΑΝ νὰ βρίσκονται ἐπάνω στὸν Παρθενώνα (ὅσο εἶναι δυνατόν).
Καὶ ἀκόμη ἕνα, δικό μου:
Χωρίς συμβιβασμούς: Τα πρώην "διατηρητέα" κτήρια πρέπει να φύγουν. Ξεκάθαρα. Πρέπει να δούμε την Ακρόπολη, να αναπνεύσει η Ακρόπολη, επιτέλους. Πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε Μουσείο. Πάλι μισά πράγματα θα κάνουμε; Το όνειρο μιας ζωής θα μείνει ημιτελές; Ε όχι!
Η Ακρόπολη, κύριοι, είναι πάνω απ' όλα. Δεν ξέρω αν είναι όμορφα, πρωτότυπα (όλως αμφίβολον) τα κτήρια. Κύριοι, την Ακρόπολη κοιτάζουμε! Την Ακρόπολη θέλουμε να βλέπουμε! Δεν ανεβαίνουμε στην Ακρόπολη για να κοιτάζουμε τα... κτήρια! Εάν τα κτήρια πνίγουν την Ακρόπολη, πρέπει να φύγουν. Αρκεί.
Το όνειρο του νέου Μουσείου, η ενότης γλυπτών και Ακροπόλεως, θα πεθάνει εν τη γενέσει της;
Το ερώτημα δεν είναι αν θα βλέπουμε τα κτήρια ή το Μουσείο. Το ερώτημα είναι εάν θα βλέπουμε την Ακρόπολη. Την Ακρόπολη θα αγναντεύουμε, με συγκίνηση και δέος. Η Ακρόπολη πρέπει να αναπνεύσει.
Εἰλικρινὰ δὲν ξέρω τὶ εἶναι «διατηρητέο» καὶ τὶ ὄχι, διότι οἱ ἀρχιτέκτονες ποὺ κήρυξαν πόλεμο ἐνάντια στοὺς ἀρχαιολόγους (κατὰ τὴν γνώμη μου, ἡ ἀρχαιολογία εἶναι ὁ ἐπιστημονικὸς κλάδος στὴν Ἑλλάδα ποὺ ἔχει διατηρήσει τὴν μεγαλύτερη ἀγάπη γιὰ τὴν Ἑλλάδα, τὴν φιλοπατρία καὶ τὸν σεβασμὸ στὴν κληρονομιά μας) βλέπουν μᾶλλον συντεχνιακὰ τὸ ζήτημα (ἐκτὸς ποὺ ὁρισμένοι εἶναι καὶ ἰδιοκτῆτες) καὶ ὀνομάζουν... ἀρχιτεκτονικὸ κομψοτέχνημα ἀκόμη καὶ τὸ ἐργοστάσιο τοῦ ΦΙΞ! Καὶ πάνω στὴν Ἀκρόπολι νὰ εἶχε χτιστεῖ τὸ ΦΙΞ, οἱ «προοδευτικοὶ» ἀρχιτέκτονες θὰ τὸ ὀνόμαζαν καλλιτέχνημα καὶ μνημεῖο τῆς ἱστορίας μας ποὺ πρέπει νὰ διατηρηθεῖ.
Ἐὰν ἀξίζει κάτι ἀπὸ τὴν πολυκατοικία, ἂς ξηλωθεῖ ὁλόκληρο καὶ ἂς μεταφερθεῖ σὲ ἄλλη θέση, ὅπως κάνουν στὴν Εὐρώπη καὶ στὴν Ἀμερική. Ἂν καὶ διατηρῶ ἀμφιβολίες γιὰ τὸ πόσο μοναδικὴ εἶναι ἡ πολυκατοικία, σὲ σχέσι μὲ τὴν θέσι εἰς τὴν ὁποίαν βρίσκεται. Θὰ θυμίσω πόσο εἶχε ταλαιπωρήσει τὴν Ἑλλάδα τὸ σπίτι τοῦ Παρθένη, τὸ ὁποῖο στεκόταν σὰν μπάστακας ἐπάνω στὴν Διονυσίου Ἀρεοπαγίτου, μέχρι ποὺ ἀπεβίωσε ὁ Παρθένης, ὁπότε γκρεμίστηκε καὶ ἀνένευσε ἡ Ἀκρόπολις!
Τὸ μόνο μοναδικὸ καὶ ἀσύγκριτο στὸ χῶρο τῆς Ἀκροπόλεως, εἶναι ἡ Ἀκρόπολις. Ὁτιδήποτε ἄλλο κρίνεται μόνον ἀπὸ τὴν σχέσι του μὲ τὴν Ἀκρόπολι. Ἐὰν ἐπιβαρύνει τὴν Ἀκρόπολι, δὲν πάει νά ᾿ναι καὶ τὸ Τὰζ Μαχάλ, κατεδάφισις. Τελεία.
Προσωπικῶς διατηρῶ ἀμφιβολίες σχετικῶς μὲ τὴν θέσι εἰς τὴν ὁποίαν ἔπρεπε νὰ ἀνεγερθεῖ τὸ νέο Μουσεῖο, ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸν ἀρχιτεκτονικὸ ρυθμό του. (Κάποτε μάλιστα θεωροῦσα ἀνοσιούργημα τὸ ὅτι δὲν εἶναι νεοκλασσικοῦ ρυθμοῦ, ἀλλὰ σήμερα δὲν εἶμαι βέβαιος γι᾿ αὐτό, γιὰ λόγους ποὺ θὰ μποροῦσα νὰ ἀναπτύξω. Μάλιστα, ἄνθρωποι ποὺ ἔχουν ἐπισκεφθεῖ τὸ Μουσεῖο λένε ὅτι εἶναι καταπληκτικό, μοναδικὸ στὴν Εὐρώπη (ἐνῷ πολυκατοικίες δῆθεν «αρτ-ντεκό» ἔχει δεκάδες καὶ ἡ
τελευταία Εὐρωπαϊκὴ ἐπαρχιακὴ πόλις).)
Ὅμως, ἄπαξ καὶ θὰ γίνει τὸ Μουσεῖο, τουλάχιστον βρὲ παιδιά νὰ γίνει ΜΟΥΣΕΙΟ! Πάλι μισὲς δουλειὲς θὰ κάνουμε βρὲ παιδιά; Πάλι τσουρούτικα πράγματα; Ἀντὶ γιὰ Ἀκρόπολι τὶς μπουγάδες καὶ τὰ αἰρκοντίσια τῆς αὐθαίρετης πολυκατοικίας θὰ τρῶμε στὴν μάπα;
Δὲν ξέρω τὶ θὰ γίνει, ἀλλὰ θέλω ΜΟΥΣΕΙΟ. Αὐτὸ θὰ εἶναι τὸ μοναδικὸ γιὰ τὴν Ἑλλάδα στοὺς ἐπόμενους αἰῶνες, Γιὰ τὰ συμφέροντα τῶν ἰδιοκτητῶν τῶν πολυκατοικιῶν ἀδιαφορῶ.
Ἔχει βασικὴ σημασία, καὶ αὐτὸ ἦταν ἐξ ἀρχῆς ἡ κεντρικὴ ἰδέα τῆς κατασκευῆς τοῦ νέου Μουσεῖου, Ἀκρόπολις καὶ Μουσεῖο νὰ εἶναι μία ἀδιάσπαστη ἑνότης· τὰ γλυπτά τοῦ Παρθενῶνος στὸ Μουσεῖο νὰ εἶναι ΣΑΝ νὰ βρίσκονται ἐπάνω στὸν Παρθενώνα (ὅσο εἶναι δυνατόν).
Καὶ ἀκόμη ἕνα, δικό μου:
Χωρίς συμβιβασμούς: Τα πρώην "διατηρητέα" κτήρια πρέπει να φύγουν. Ξεκάθαρα. Πρέπει να δούμε την Ακρόπολη, να αναπνεύσει η Ακρόπολη, επιτέλους. Πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε Μουσείο. Πάλι μισά πράγματα θα κάνουμε; Το όνειρο μιας ζωής θα μείνει ημιτελές; Ε όχι!
Η Ακρόπολη, κύριοι, είναι πάνω απ' όλα. Δεν ξέρω αν είναι όμορφα, πρωτότυπα (όλως αμφίβολον) τα κτήρια. Κύριοι, την Ακρόπολη κοιτάζουμε! Την Ακρόπολη θέλουμε να βλέπουμε! Δεν ανεβαίνουμε στην Ακρόπολη για να κοιτάζουμε τα... κτήρια! Εάν τα κτήρια πνίγουν την Ακρόπολη, πρέπει να φύγουν. Αρκεί.
Το όνειρο του νέου Μουσείου, η ενότης γλυπτών και Ακροπόλεως, θα πεθάνει εν τη γενέσει της;
Το ερώτημα δεν είναι αν θα βλέπουμε τα κτήρια ή το Μουσείο. Το ερώτημα είναι εάν θα βλέπουμε την Ακρόπολη. Την Ακρόπολη θα αγναντεύουμε, με συγκίνηση και δέος. Η Ακρόπολη πρέπει να αναπνεύσει.
2 σχόλια:
Μας ζαλίσανε(τε) με την ακρόπολη και το μην-το-χαρακτηρίσω-μουσείο της. Η συνεισφορά των ελλήνων στον πολιτισμό δεν τελείωσε ούτε εξαντλείται στην ακρόπολη. Αθηναίοι και νεο-έλληνες, ξεκολήστε και δείτε λίγο παραπέρα από το 'βράχο'. Τα διατηρητέα θα μείνουν διατηρητέα, σε πείσμα όλων των αρχαιολιγούρηδων, ως τεκμήρια του πολιτισμού μας. Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα, Αθήνα δεν είναι μόνο η ακρόπολη.
Ἀγαπητὲ Ἀνώνυμε, τὸ ἀκόλουθο δημοσίευμα μπορεῖ νὰ σᾶς δώσῃ ἀπαντήσεις. Κάποιοι «ἀρχαιολιγούρηδες» Ἕλληνες καὶ ξένοι, συνεχίζουν νὰ ἀγωνίζονται.
Το Κέιμπριτζ ψήφισε για τα Γλυπτά
«Σε ένα μπουντρούμι έχει τα Γλυπτά το Βρετανικό Μουσείο. Στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης όμως θα είναι λουσμένα στο φως και θα κοιτούν προς τον Παρθενώνα!». Αστραψε και βρόντησε ο καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας στο Κέιμπριτζ κ. Αντονι Σνόουντγκρας το βράδυ της Δευτέρας κατά τη διάρκεια ντιμπέιτ που διοργανώθηκε στο φημισμένο πανεπιστήμιο με θέμα την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα. Και ήταν τόσο πειστικός στην ομιλία του που παρά την επίθεση που δέχθηκε η ψηφοφορία τελικώς έφερε το Κέιμπριτζ να τάσσεται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών και μάλιστα με 114 ψήφους έναντι 46. Το ντιμπέιτ διοργανώθηκε από το Cambridge Union Society στο πλαίσιο της παράδοσης που ισχύει στο ίδρυμα από τον 19ο αιώνα για συζητήσεις μεγάλων θεμάτων τα οποία διχάζουν την επιστημονική και πνευματική κοινότητα. Στα σοβαρά επιχειρήματα του κ. Σνόουντγκρας, όμως, ο εκπρόσωπος όσων έχουν ταχθεί εναντίον της επιστροφής, δημοσιογράφος της εφημερίδας «Guardian» κ. Τζόναθαν Τζόουνς απάντησε με προκλητικό και αναιδή τρόπο, ξεσηκώνοντας τους έλληνες φοιτητές. «Ο κόσμος στην Ελλάδα δίνει τη ζωή του γι΄ αυτά τα μνημεία» του απάντησε η μεταπτυχιακή φοιτήτρια Ματίνα Ρασσιά. «Δώστε τα πίσω τώρα» του φώναξε ο προπτυχιακός φοιτητής Μιχαήλ-Σπύρος Γιούτσος. Καταλυτικός, ωστόσο, υπήρξε ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών κ. Ντέιβιντ Χιλ, παρουσιάζοντας το «Αυστραλιανό σχέδιο Νο 2» ως εξής: «Θα πάω και θα τα πάρω!». Οσο για το Βρετανικό Μουσείο, έλαμψε διά της απουσίας του.
(«Το Βήμα», 20 Φεβ. 2008)
Δημοσίευση σχολίου