Γράφει ὁ Γερμανὸς φιλόσοφος Φρειδερῖκος Σλάιερμαχερ (1768-1834):
«Πόσο λίγο σεβασμὸ ἀξίζει ὁ ἄνθρωπος ποὺ περιπλανᾶται ἄσκοπα ἐδὼ κι ἐκεῖ χωρὶς τὴν ἄγκυρα τοῦ ἐθνικοῦ ἰδεώδους καὶ τῆς φιλοπατρίας. [...] Πόσο πληκτικὸ συναίσθημα εἶναι ἡ φιλία ποὺ στηρίζεται ἁπλῶς σὲ προσωπικὲς ὁμοιότητες καὶ προτιμήσεις καὶ ὄχι στὸ αἴσθημα κάποιας εὐρύτερης κοινῆς ταυτότητας γιὰ χάρη τῆς ὁποίας θὰ ἄξιζε νὰ θυσιάσει κανεὶς ἀκόμη καὶ τὴ ζωή του! Πόσο εὔκολα χάνεται ἡ μεγαλύτερη πηγὴ περηφάνειας γιὰ τὴ γυναῖκα ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ αἰσθανθεῖ ὅτι τὰ παιδιά της δὲν τὰ γεννάει οὔτε τὰ ἀνατρέφει μόνο γιὰ τὴν ἴδια ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα! Πόσο φτωχὴ εἶναι ὅποια δὲν συναισθάνεται ὅτι ὅλες οἱ μικροφροντίδες τοῦ νοικοκυριοῦ της ἀποτελοῦν μέρος κάποιου εὐρύτερου συνόλου καὶ παίζουν τὸν δικό τους ρόλο στὴν ἑνότητα τοῦ λαοῦ της!»
Καὶ σχολιάζει ὁ Κωνσταντῖνος Χατζηαντωνίου («Ἐθνικισμός καὶ Ἑλληνικότητα», ἐκδ. «Πορθμός», 2003):
«Ὅσο καὶ ἂν θελήσει κάποιος νὰ ἀπομονωθεῖ ἢ νὰ ἐγκαταλείψει τὴν πατρίδα του, θὰ τὴν κουβαλᾶ πάντα μαζί του, στὰ κύτταρα καὶ τὴν ψυχή του. Θὰ μένει ἄρρηκτα δεμένος μαζί της καί, ὅταν ἐκείνη ὑποφέρει, ἡ δυστυχία της θὰ πλήττει κι αὐτόν. Ὁ πατριωτισμὸς δὲν εἶναι μιὰ ἀφηρημένη ἰδεολογία. Εἶναι τὸ πιὸ ἀρχαῖο, τὸ πιὸ βαθὺ αἴσθημα τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πιὸ πραγματικὴ ἀγάπη ποὺ δὲν ἀναλογεῖ μὲ τὰ εὐεργετήματα ποὺ ἡ Πατρίδα θὰ δώσει ἢ θὰ ἀρνηθεῖ. Αὐτὸ τὸ θεμελιῶδες φυσικὸ αἴσθημα, στὴν ἐπιστημονική του ἀνάλυση εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ἐθνικιστικῆς ἰδεολογίας ποὺ δὲν ἐπινοήθηκε ἀλλὰ ἀνάβλυσε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ἀνθρώπινης ψυχοσύνθεσης.»
«Πόσο λίγο σεβασμὸ ἀξίζει ὁ ἄνθρωπος ποὺ περιπλανᾶται ἄσκοπα ἐδὼ κι ἐκεῖ χωρὶς τὴν ἄγκυρα τοῦ ἐθνικοῦ ἰδεώδους καὶ τῆς φιλοπατρίας. [...] Πόσο πληκτικὸ συναίσθημα εἶναι ἡ φιλία ποὺ στηρίζεται ἁπλῶς σὲ προσωπικὲς ὁμοιότητες καὶ προτιμήσεις καὶ ὄχι στὸ αἴσθημα κάποιας εὐρύτερης κοινῆς ταυτότητας γιὰ χάρη τῆς ὁποίας θὰ ἄξιζε νὰ θυσιάσει κανεὶς ἀκόμη καὶ τὴ ζωή του! Πόσο εὔκολα χάνεται ἡ μεγαλύτερη πηγὴ περηφάνειας γιὰ τὴ γυναῖκα ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ αἰσθανθεῖ ὅτι τὰ παιδιά της δὲν τὰ γεννάει οὔτε τὰ ἀνατρέφει μόνο γιὰ τὴν ἴδια ἀλλὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα! Πόσο φτωχὴ εἶναι ὅποια δὲν συναισθάνεται ὅτι ὅλες οἱ μικροφροντίδες τοῦ νοικοκυριοῦ της ἀποτελοῦν μέρος κάποιου εὐρύτερου συνόλου καὶ παίζουν τὸν δικό τους ρόλο στὴν ἑνότητα τοῦ λαοῦ της!»
Καὶ σχολιάζει ὁ Κωνσταντῖνος Χατζηαντωνίου («Ἐθνικισμός καὶ Ἑλληνικότητα», ἐκδ. «Πορθμός», 2003):
«Ὅσο καὶ ἂν θελήσει κάποιος νὰ ἀπομονωθεῖ ἢ νὰ ἐγκαταλείψει τὴν πατρίδα του, θὰ τὴν κουβαλᾶ πάντα μαζί του, στὰ κύτταρα καὶ τὴν ψυχή του. Θὰ μένει ἄρρηκτα δεμένος μαζί της καί, ὅταν ἐκείνη ὑποφέρει, ἡ δυστυχία της θὰ πλήττει κι αὐτόν. Ὁ πατριωτισμὸς δὲν εἶναι μιὰ ἀφηρημένη ἰδεολογία. Εἶναι τὸ πιὸ ἀρχαῖο, τὸ πιὸ βαθὺ αἴσθημα τοῦ ἀνθρώπου, ἡ πιὸ πραγματικὴ ἀγάπη ποὺ δὲν ἀναλογεῖ μὲ τὰ εὐεργετήματα ποὺ ἡ Πατρίδα θὰ δώσει ἢ θὰ ἀρνηθεῖ. Αὐτὸ τὸ θεμελιῶδες φυσικὸ αἴσθημα, στὴν ἐπιστημονική του ἀνάλυση εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ἐθνικιστικῆς ἰδεολογίας ποὺ δὲν ἐπινοήθηκε ἀλλὰ ἀνάβλυσε ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ἀνθρώπινης ψυχοσύνθεσης.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου