Ὅταν, νεαρός, διάβαζα τὴν «Καθημερινὴ» τῆς Ἑλένης Βλάχου (ἀναγκαῖος ὁ προσδιορισμὸς γιὰ νὰ ἀποφεύγεται ἡ σύγχυσις μὲ σύγχρονη ἐφημερίδα ποὺ φέρει τὸν ἴδιο τίτλο (ὅπου γράφει, βεβαίως, ἀκόμη, ὁ Χρῆστος Γιανναρᾶς)), ἀπελάμβανα, μεταξὺ ἄλλων, τρεῖς ἐκλεκτοὺς ἀρθρογράφους. Ὁ Πολίτης, δεξιοτέχνης τῆς γραφίδος, μὲ κοφτερὸ πνεῦμα, καὶ λεπτό, βρετανικὸ -θὰ λέγαμε- χιοῦμορ. Σπουδαῖος. (Ἀλλὰ δὲν ἔχω κρατήσει τίποτε δικό του.) Ὁ Τηλέμαχος Μαράτος, παλαβὸς Ἑπτανήσιος, μὲ ξεκαρδιστικὸ ἐνίοτε χιοῦμορ. (Καὶ φιλελεύθερος· γνήσιος φιλελεύθερος, πρὸ νεοταξικοῦ «προοδευτισμοῦ» ἀκόμη, προτοῦ δηλαδὴ τὸ τοιοῦτον γίνῃ πολιτικὴ ἀτζέντα καὶ κατ᾿ ἐμὲ διαστρεβλωθῇ ἀπολύτως· ἀλλά, ὅπως καὶ νά ᾿χει, ἔγραφε καλά· τὸ σωστὸ νὰ τὸ παραδεχόμαστε.) Καὶ ὁ φιλόσοφος Χρῆστος Μαλεβίτσης, τοῦ ὁποίου οἱ στοχαστικὲς βυθομετρήσεις, μὲ ἀφετηρία τὰ νάματα τῆς Ἑλληνικῆς παραδόσεως καὶ ὅρια τοὺς οὐρανούς, μᾶς ἄνοιγαν κάθε Κυριακὴ χαραμάδες πρὸς τὸν κόσμο τοῦ Πνεύματος.
Επ᾿ εὐκαιρίᾳ ποὺ ὁ ἱστοχῶρος ἡμῶν τῶν ἐραστῶν τῆς Ἑλληνικῆς τέχνης τῆς γραφῆς, τοῦ πολυτονικοῦ δηλαδή, ὁ ἱστοχῶρος τῆς Κινήσεως Πολιτῶν γιὰ τὴν Ἐπαναφορὰ τοῦ Πολυτονικοῦ Συστήματος ( www.polytoniko.org ἢ www.polytoniko.gr ) λειτουργεῖ καὶ πάλι, σὲ νέο σέρβερ, ἀνέφερα ὅλα τα παραπάνω νοσταλγικά, διαβάζοντας τὸ σπουδαῖο ἄρθρο τοῦ Χρήστου Μαλεβίτση ποὺ ἀναρτήθηκε προσφάτως.
Δὲν γράφει τὰ συνηθισμένα ὁ Μαλεβίτσης. Κεραυνούς ἐξαπολύει πνευματικούς:
- Γιὰ τὸ τὶ σημαίνει Πνεῦμα καὶ Πολιτισμὸς, ὡς Ἐλευθερία ἀντιστάσεως στὴν φυσικὴ Πτώσι.
- Γιὰ τὸ ἐὰν ἡ κατεδάφισις τοῦ Παρθενῶνος εἶναι θέμα ἐπιχειρημάτων.
- Γιὰ τὴν δικαιοδοσία τῶν πολιτικάντηδων ἔναντι τῆς Ἱστορίας. («οὔτ᾿ ἐμόν ἐστιν», εἶχε πεῖ ὁ Παλαιολόγος...) Γιὰ τὸ Χρέος μας πρὸς τὶς προηγούμενες καὶ τὶς ἐπόμενες γενεές.
«Ἡ μονοτονικὴ πνευματικὴ παρακμὴ τοῦ Ἑλληνισμοῦ» (τοῦ Χρήστου Μαλεβίτση, ἀπὸ τὸ βιβλίο «Τὰ μῆλα τῶν Ἑσπερίδων, Τομὲς στὴ συνείδηση τῆς ἐποχῆς μας», ἐκδόσεις Imago, σειρὰ ε' Στοχασμὸς / 2, 1984.)
Ἀποσπάσματα (ὁλόκληρο τὸ ἄρθρο στὸν ἱστοχῶρο τῆς ΚιΠΕΠοΣ):
[...] Ρῖγος διέτρεξε τὴν ὕπαρξή μας, φρικίαση συντελειακή, ὡσὰν αὐτὴ ποὺ θὰ νιώθαμε ἂν βλέπαμε νὰ γκρεμίζεται ὁ Παρθενώνας. Καὶ τὸ φρικτὸ δὲν εἶναι ποὺ μπορεῖ νὰ γκρεμιστεῖ ὁ Ναὸς τῆς Ἀθηνᾶς. Εἶναι στὴ μοίρα τῶν πραγμάτων, κάποτε να καταρρέουν. Τὸ φρικτὸ εἶναι, ὁ πέριξ λαὸς νὰ βλέπει τὴν κατάρρευση καὶ νὰ ἀδιαφορεῖ ἢ νὰ νιώθει ἀνακούφιση. Θὰ πεῖ κανεὶς πὼς κι αὐτὸ ἐγγράφεται στὴ μοίρα τῶν ἀνθρώπων, οἱ πολιτισμοί τους νὰ καταρρέουν. Μόνο ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔχει τὸ προνόμιο νὰ μὴν ἐνδίδει σ᾿ αὐτὴ τὴν κατάρρευση, νὰ ἀντιστέκεται. Ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπόκειται στοὺς νόμους τῆς βαρύτητας ἀμετακλήτως· ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπακούει στοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ στοὺς νόμους τῆς ἐλευθερίας τοῦ πνεύματος. Οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ἀποφασίσουν νὰ μὴν ἀφήσουν τὸ πνευματικό τους οἰκοδόμημα νὰ καταρρεύσει. Αὐτὴ τὴν ἀπόφαση εἶχε πάρει ὁ Ἑβραϊκὸς λαός. Καὶ τὸ ἐπέτυχε. Ἰδοὺ τὸ ἐκπρεπὲς παράδειγμα. Ὅπως δὲν ὑπάρχουν ἐπιχειρήματα ὑπὲρ ἢ κατὰ τῆς κατεδαφίσεως τοῦ Παρθενῶνος, ἔτσι δὲν ὑπάρχουν ἐπιχειρήματα ὑπὲρ ἢ κατὰ τοῦ μονοτονικοῦ. [...]
[...] Ἡ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων ἔχει ἀπεριόριστες νομοθετικὲς ἁρμοδιότητες; Ἡ καταμέτρηση ὀλίγων ψήφων ὀλίγων Ἑλλήνων σὲ ὀλίγο χρόνο μπορεῖ νὰ καταργήσει τὰ δημιουργήματα τῶν χιλιετιῶν καὶ νὰ δεσμεύσει ὅλες τὶς μελλοντικὲς γενεὲς τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους; Ἡ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων, ποὺ δὲν διαθέτει τὸ νόμιμο δικαίωμα νὰ τροποποιήσει τὶς θεμελιώδεις διατάξεις τοῦ Συντάγματος τοῦ 1975, ἔχει τὸ νόμιμο δικαίωμα νὰ τροποποιήσει θεμελιώδεις τρόπους γραφῆς τῆς γλώσσας τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, ποὺ ἱδρύθηκαν δυὸ χιλιάδες χρόνια πρίν;
[...] Ἐμεῖς καὶ τὸ διανοηθήκαμε καὶ τὸ τολμήσαμε. Τὸ Ἑλληνικὸ Ἔθνος θὰ πρέπει νὰ νιώθει ἀνεξιλέωτα ταπεινωμένο, ὅταν οἱ ξένοι σέβονται βαθύτατα καὶ ἀστασίαστα σημεῖα τοῦ δικοῦ μας γραπτοῦ λόγου, ποὺ ἐμεῖς τὰ ἀπεμπολήσαμε ὅλως ἀφρόνως. [...] Πρόκειται γιὰ ρῆγμα ὀλετήριο σ᾿ αὐτὴ τὴν ἴδια τὴν πνευματικότητα καὶ τὴν ψυχικότητα τοῦ νέου Ἑλληνισμοῦ. Μέσα στὸ ὁποῖο ἐντάσσεται καὶ τὸ ρῆγμα τὸ γλωσσικό. Πρόκειται γιὰ σημεῖο καθολικῆς πνευματικῆς παρακμῆς.
[...] Τί θὰ ἀκολουθήσει ὁ νέος πολιτικός: τὴ μακροχρόνια καὶ ἐπίπονη ἐργασία ἀνορθώσεως Ἑλληνικῆς παιδείας σ᾿ αὐτὸν τὸν τόπο ἢ τὴν ἐντὸς μιᾶς ἡμέρας θέσπιση νομοθετήματος καταργήσεως «περιττῶν» πραγμάτων; Σάμπως ὅλος ὁ πνευματικὸς πολιτισμὸς δὲν εἶναι «περιττός»; Ἀρκεῖ νὰ κάνομε τὴν «ἐπιλογή» μας. Μποροῦμε νὰ ζήσομε καὶ χωρὶς μουσικὴ καὶ χωρὶς ποίηση καὶ χωρὶς φιλοσοφία, ἀκόμη καὶ χωρὶς ἔναρθρο λόγο. Μποροῦμε νὰ ζήσομε καὶ χωρὶς τὴν ἑλληνικότητά μας. Τόσοι καὶ τόσοι δὲν εἶναι Ἕλληνες, χάθηκε ὁ κόσμος χωρὶς τὸν ἑλληνισμό μας; Ἡ φελλαχοποίηση ἑνὸς ἱστορικοῦ λαοῦ δὲν εἶναι πρὸς θάνατο! Ἰδοὺ ἔργο λαμπρὸ ποὺ ἀναμένει τοὺς αὐριανοὺς ἐμπνευσμένους πολιτικούς.
Οἱ μεταρρυθμίσεις γίνονται γιὰ τὴν ἀναρρύθμιση καὶ ὄχι γιὰ τὴν ἀπορρύθμιση τῶν ἀξιῶν. Ἡ συνέχεια καὶ ὄχι ἡ ρήξη μὲ τὸ παρελθὸν εἶναι ὁ νόμος τῆς ζωῆς τοῦ πνεύματος. Ἂν εἶναι νὰ ὑπάρξει ζωὴ τοῦ πνεύματος.
Επ᾿ εὐκαιρίᾳ ποὺ ὁ ἱστοχῶρος ἡμῶν τῶν ἐραστῶν τῆς Ἑλληνικῆς τέχνης τῆς γραφῆς, τοῦ πολυτονικοῦ δηλαδή, ὁ ἱστοχῶρος τῆς Κινήσεως Πολιτῶν γιὰ τὴν Ἐπαναφορὰ τοῦ Πολυτονικοῦ Συστήματος ( www.polytoniko.org ἢ www.polytoniko.gr ) λειτουργεῖ καὶ πάλι, σὲ νέο σέρβερ, ἀνέφερα ὅλα τα παραπάνω νοσταλγικά, διαβάζοντας τὸ σπουδαῖο ἄρθρο τοῦ Χρήστου Μαλεβίτση ποὺ ἀναρτήθηκε προσφάτως.Δὲν γράφει τὰ συνηθισμένα ὁ Μαλεβίτσης. Κεραυνούς ἐξαπολύει πνευματικούς:
- Γιὰ τὸ τὶ σημαίνει Πνεῦμα καὶ Πολιτισμὸς, ὡς Ἐλευθερία ἀντιστάσεως στὴν φυσικὴ Πτώσι.
- Γιὰ τὸ ἐὰν ἡ κατεδάφισις τοῦ Παρθενῶνος εἶναι θέμα ἐπιχειρημάτων.
- Γιὰ τὴν δικαιοδοσία τῶν πολιτικάντηδων ἔναντι τῆς Ἱστορίας. («οὔτ᾿ ἐμόν ἐστιν», εἶχε πεῖ ὁ Παλαιολόγος...) Γιὰ τὸ Χρέος μας πρὸς τὶς προηγούμενες καὶ τὶς ἐπόμενες γενεές.
«Ἡ μονοτονικὴ πνευματικὴ παρακμὴ τοῦ Ἑλληνισμοῦ» (τοῦ Χρήστου Μαλεβίτση, ἀπὸ τὸ βιβλίο «Τὰ μῆλα τῶν Ἑσπερίδων, Τομὲς στὴ συνείδηση τῆς ἐποχῆς μας», ἐκδόσεις Imago, σειρὰ ε' Στοχασμὸς / 2, 1984.)
Ἀποσπάσματα (ὁλόκληρο τὸ ἄρθρο στὸν ἱστοχῶρο τῆς ΚιΠΕΠοΣ):
[...] Ρῖγος διέτρεξε τὴν ὕπαρξή μας, φρικίαση συντελειακή, ὡσὰν αὐτὴ ποὺ θὰ νιώθαμε ἂν βλέπαμε νὰ γκρεμίζεται ὁ Παρθενώνας. Καὶ τὸ φρικτὸ δὲν εἶναι ποὺ μπορεῖ νὰ γκρεμιστεῖ ὁ Ναὸς τῆς Ἀθηνᾶς. Εἶναι στὴ μοίρα τῶν πραγμάτων, κάποτε να καταρρέουν. Τὸ φρικτὸ εἶναι, ὁ πέριξ λαὸς νὰ βλέπει τὴν κατάρρευση καὶ νὰ ἀδιαφορεῖ ἢ νὰ νιώθει ἀνακούφιση. Θὰ πεῖ κανεὶς πὼς κι αὐτὸ ἐγγράφεται στὴ μοίρα τῶν ἀνθρώπων, οἱ πολιτισμοί τους νὰ καταρρέουν. Μόνο ποὺ ὁ ἄνθρωπος ἔχει τὸ προνόμιο νὰ μὴν ἐνδίδει σ᾿ αὐτὴ τὴν κατάρρευση, νὰ ἀντιστέκεται. Ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπόκειται στοὺς νόμους τῆς βαρύτητας ἀμετακλήτως· ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπακούει στοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ στοὺς νόμους τῆς ἐλευθερίας τοῦ πνεύματος. Οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ἀποφασίσουν νὰ μὴν ἀφήσουν τὸ πνευματικό τους οἰκοδόμημα νὰ καταρρεύσει. Αὐτὴ τὴν ἀπόφαση εἶχε πάρει ὁ Ἑβραϊκὸς λαός. Καὶ τὸ ἐπέτυχε. Ἰδοὺ τὸ ἐκπρεπὲς παράδειγμα. Ὅπως δὲν ὑπάρχουν ἐπιχειρήματα ὑπὲρ ἢ κατὰ τῆς κατεδαφίσεως τοῦ Παρθενῶνος, ἔτσι δὲν ὑπάρχουν ἐπιχειρήματα ὑπὲρ ἢ κατὰ τοῦ μονοτονικοῦ. [...]
[...] Ἡ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων ἔχει ἀπεριόριστες νομοθετικὲς ἁρμοδιότητες; Ἡ καταμέτρηση ὀλίγων ψήφων ὀλίγων Ἑλλήνων σὲ ὀλίγο χρόνο μπορεῖ νὰ καταργήσει τὰ δημιουργήματα τῶν χιλιετιῶν καὶ νὰ δεσμεύσει ὅλες τὶς μελλοντικὲς γενεὲς τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους; Ἡ Βουλὴ τῶν Ἑλλήνων, ποὺ δὲν διαθέτει τὸ νόμιμο δικαίωμα νὰ τροποποιήσει τὶς θεμελιώδεις διατάξεις τοῦ Συντάγματος τοῦ 1975, ἔχει τὸ νόμιμο δικαίωμα νὰ τροποποιήσει θεμελιώδεις τρόπους γραφῆς τῆς γλώσσας τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους, ποὺ ἱδρύθηκαν δυὸ χιλιάδες χρόνια πρίν;
[...] Ἐμεῖς καὶ τὸ διανοηθήκαμε καὶ τὸ τολμήσαμε. Τὸ Ἑλληνικὸ Ἔθνος θὰ πρέπει νὰ νιώθει ἀνεξιλέωτα ταπεινωμένο, ὅταν οἱ ξένοι σέβονται βαθύτατα καὶ ἀστασίαστα σημεῖα τοῦ δικοῦ μας γραπτοῦ λόγου, ποὺ ἐμεῖς τὰ ἀπεμπολήσαμε ὅλως ἀφρόνως. [...] Πρόκειται γιὰ ρῆγμα ὀλετήριο σ᾿ αὐτὴ τὴν ἴδια τὴν πνευματικότητα καὶ τὴν ψυχικότητα τοῦ νέου Ἑλληνισμοῦ. Μέσα στὸ ὁποῖο ἐντάσσεται καὶ τὸ ρῆγμα τὸ γλωσσικό. Πρόκειται γιὰ σημεῖο καθολικῆς πνευματικῆς παρακμῆς.
[...] Τί θὰ ἀκολουθήσει ὁ νέος πολιτικός: τὴ μακροχρόνια καὶ ἐπίπονη ἐργασία ἀνορθώσεως Ἑλληνικῆς παιδείας σ᾿ αὐτὸν τὸν τόπο ἢ τὴν ἐντὸς μιᾶς ἡμέρας θέσπιση νομοθετήματος καταργήσεως «περιττῶν» πραγμάτων; Σάμπως ὅλος ὁ πνευματικὸς πολιτισμὸς δὲν εἶναι «περιττός»; Ἀρκεῖ νὰ κάνομε τὴν «ἐπιλογή» μας. Μποροῦμε νὰ ζήσομε καὶ χωρὶς μουσικὴ καὶ χωρὶς ποίηση καὶ χωρὶς φιλοσοφία, ἀκόμη καὶ χωρὶς ἔναρθρο λόγο. Μποροῦμε νὰ ζήσομε καὶ χωρὶς τὴν ἑλληνικότητά μας. Τόσοι καὶ τόσοι δὲν εἶναι Ἕλληνες, χάθηκε ὁ κόσμος χωρὶς τὸν ἑλληνισμό μας; Ἡ φελλαχοποίηση ἑνὸς ἱστορικοῦ λαοῦ δὲν εἶναι πρὸς θάνατο! Ἰδοὺ ἔργο λαμπρὸ ποὺ ἀναμένει τοὺς αὐριανοὺς ἐμπνευσμένους πολιτικούς.
Οἱ μεταρρυθμίσεις γίνονται γιὰ τὴν ἀναρρύθμιση καὶ ὄχι γιὰ τὴν ἀπορρύθμιση τῶν ἀξιῶν. Ἡ συνέχεια καὶ ὄχι ἡ ρήξη μὲ τὸ παρελθὸν εἶναι ὁ νόμος τῆς ζωῆς τοῦ πνεύματος. Ἂν εἶναι νὰ ὑπάρξει ζωὴ τοῦ πνεύματος.
1 σχόλιο:
Τί να πω; Tα λέει όλα ο αξέχαστος Χ Μαλεβίτσης:"Ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπόκειται στοὺς νόμους τῆς βαρύτητας ἀμετακλήτως· ὁ πολιτισμὸς δὲν ὑπακούει στοὺς νόμους τῆς φύσεως, ἀλλὰ στοὺς νόμους τῆς ἐλευθερίας τοῦ πνεύματος. Οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ἀποφασίσουν νὰ μὴν ἀφήσουν τὸ πνευματικό τους οἰκοδόμημα νὰ καταρρεύσει. Αὐτὴ τὴν ἀπόφαση εἶχε πάρει ὁ Ἑβραϊκὸς λαός. Καὶ τὸ ἐπέτυχε. Ἰδοὺ τὸ ἐκπρεπὲς παράδειγμα".
Δημοσίευση σχολίου