Κρυφὸ Σχολειό

Ἀπὸ τὸ ἄρθρον τοῦ Δημήτρη Νατσιοῦ στὸ Ἀντίβαρο, «Ἀρχαῖα Ἑλληνικὰ καὶ Δημοτικὸ Σχολεῖο», κρατῶ τὴν τελευταία παράγραφο. Γειά σου δάσκαλε!

«Πιστεύω, ακραδάντως, πως η μόνη λύση, μια και βιώνουμε μια νέας μορφής Τουρκοκρατία, κατά τον αείμνηστο Μ. Χατζηδάκι, είναι το «Κρυφό Σχολειό». Παράδειγμα: Όταν διδάσκω Έκτη Δημοτικού, τις δύο «ελεύθερες» εβδομαδιαίως ώρες της λεγόμενης «ευέλικτης ζώνης», τις αφιερώνω στη διδασκαλία των αρχαίων ελληνικών. (Εδώ και μια δεκαετία). Δεν χρειάζεται να είσαι «κλασικός» φιλόλογος για να τα διδάξεις σε παιδιά του Δημοτικού. Επιμένω περισσότερο στα κείμενα. Επιλέγω τους ωραιότατους και διδακτικότατους μύθους του Αισώπου ή Ευαγγελικές Περικοπές (αμφότερα προγραμμένα από την «ύλη του σχολείου»), βάζω τους μαθητές να αντιγράψουν και να διαβάσουν το κείμενο (για να «σπάσει» η γλώσσας τους) και στη συνέχεια προσπαθούμε να το μεταφράσουμε, για να κατανοήσουν την συνέχεια, το αδιάλειπτο της γλώσσας μας. Κατόπιν διδάσκω απλούς κανόνες τονισμού και, όσο εγκολπώνονται οι γνώσεις, προχωρούμε σε κλίσεις ουσιαστικών και ρημάτων. (Τις πιο απλές και ομαλές μορφές των κλίσεων).Τι παρατήρησα κατά την διάρκεια της διδαχής των αρχαίων ελληνικών; Οι μαθητές μου με ζήλο, μεράκι, φιλότιμο, θα έλεγα και συγκίνηση, προσεγγίζουν τα προγονικά θησαυρίσματα. Καμαρώνουν κιόλας, γιατί σ’ αυτούς έλαχε η τιμή να είναι οι κληρονόμοι της εξαίσιας γλώσσας. Τους διαβάζεις «και ελθόντες εις την οικίαν είδον το παιδίον μετά της Μαρίας της μητρός αυτού και πεσόντες προσκύνησαν αυτώ…», από το κατά Ματθαίον, το κατανοούν αμέσως και χαίρονται. Και πώς αλλιώς. Μιλούν την γλώσσα των αγγέλων, την ελληνική «επειδή οι άγγελοι δεν ξέρουνε γλώσσες. Μιλάνε μεταξύ τους με μουσική». (Βρεττάκος, «Η ελληνική γλώσσα»). Επιπροσθέτως την ώρα του μαθήματος επικρατεί απόλυτη ησυχία, σχεδόν ευλαβική. Γιατί; Διότι, κατ’ αρχάς, τα κείμενα μοσχοβολάνε από αξίες. Δεύτερον. Όταν ζητάς από τους μαθητές να γράψουν τη λέξη, για παράδειγμα, «υγρός», πρέπει να σκεφτούν δύο κανόνες. Την δασεία του ύψιλον και την οξεία της βραχύχρονης συλλαβής. Έξοχη διανοητική άσκηση. Ο νους πειθαρχεί, δεν αλητεύει εδώ κι εκεί. Και το σημαντικότερο, όπως προείπα, γεμίζει χαρά η υποτυπώδης αυτή μάθηση τα παιδιά. (Το πλατωνικό «τέρπειν και διδάσκειν»). Σήμερα τα σχολεία υποφέρουν από απειθαρχία, γιατί δεν την αντικρίζουν πουθενά τα παιδιά. Το κύρος των δασκάλων είναι ανύπαρκτο, λόγω αδιαφορίας ή και ανικανότητας - τέχνη το διδάσκειν – τα βιβλία, με την παρδαλή ύλη τους, αποβαίνουν συντελεστές και πολλαπλασιαστές της περιρρέουσας ασημαντοκρατίας. Αποχαυνώνουμε τους μαθητές μας διδάσκοντάς τους κάτι έντυπες λίγδες – «μακαρόνια με κιμά» ή «οδηγίες χρήσης καφετιέρας» - και ουσιαστικά τους περιφρονούμε. Γράφει σοφός άνθρωπος: «Όταν ο κουκουλοφόρος νεαρός - μαθητής πετροβολεί μια τζαμαρία, αναγκάζει τα αντικείμενα να τον χειροκροτήσουν ή να τον προσέξουν, μια και οι πάντες τον αγνοούν» και κυρίως το σχολείο. Πώς, αλήθεια, μπορεί να εξηγηθεί η σύλληψη μαθητών Δημοτικού για βιοπραγίες;»