«Tὴ γλῶσσα μοῦ ἔδωσαν ἑλληνική· τὸ σπίτι φτωχικὸ στὶς ἀμμουδιὲς τοῦ Ὁμήρου. Μονάχη ἔγνοια ἡ γλῶσσα μου στὶς ἀμμουδιὲς τοῦ Ὁμήρου.» (Ὀδυσσέας Ἐλύτης, «Ἄξιον ἐστί»)

Σελίδες Πατριδογνωσίας - Περικλῆς Γιαννόπουλος - Ἡ Ἑλλὰς τοῦ ΟΧΙ - Ἀντίβαρο - Πολυτονικό

Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010

Ὑπάρχει ἀνδριάντας τοῦ Θησέως στὴν Ἀθήνα;

   Κατ᾿ ἀρχήν, θὰ μοῦ πεῖτε, γιατὶ νὰ ὑπάρχῃ; Ἀφοῦ ὁ τόπος δὲν ἔχει ἱστορία, δὲν ἔχει ρίζες. Ὁ τόπος εἶναι ἁπλῶς «χῶρος» ποὺ ἀνήκει σὲ ὅποιον βάρβαρο νομάδα προλάβει νὰ κάτσῃ. Εἴπαμε, πρέπει νὰ εἴμεθα ἀντιρατσιστές, προοδευτικοί.
   Γιὰ ὅσους, ὅμως, εἴμεθα ἀκόμη ὀπισθοδρομικοὶ ρατσιστές, ὁ Θησεὺς εἶναι ὁ ἥρως ἱδρυτὴς τῆς πόλεώς μας, τοῦ κλεινοῦ ἄστεως.
   Λοιπόν; Στὰ πέρατα τοῦ κόσμου τιμῶνται οἱ Ἕλληνες δημιουργοὶ τοῦ οἰκουμενικοῦ πολιτισμοῦ, καὶ ὁ ἱδρυτὴς τῆς ἐνδοξοτέρας πόλεως τοῦ κόσμου, τῆς πόλεως-συμβόλου τοῦ πολιτισμοῦ, τῆς Ἑλλάδος καὶ οἰκουμένης παιδεύσεως εἶναι ἄγνωστος στὴν ἴδια του τὴν πόλι;

   Ἐμβληματικὸ σύγχρονο μνημεῖο τοῦ Θησέως, τέτοιο ποὺ ἀξίζει στὸν ἱδρυτὴ τῆς πόλεως, δὲν ὑπάρχει. Ἀνδριάντες, ὅμως, ὑπάρχουν, τρεῖς. Οἱ δύο τουλάχιστον ἀξιόλογοι.

Θησεύς
Ἔργον τοῦ Γεωργίου Βιτάλη (1838-1901).

   Αὐτὸ τὸ θαυμάσιο έργο, ὁ γλύπτης τὸ φιλοτέχνησε σὲ πρόπλασμα γύψου τὸ 1868. Κατόπιν τὸ παρουσίασε στὰ Ὀλύμπια τοῦ 1870. Πρόκειται γιὰ ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον ἀντιπροσωπευτικὰ ἔργα τοῦ νεοελληνικοῦ κλασικισμοῦ τοῦ 19ου αἰῶνος. Σήμερα μποροῦμε νὰ θαυμάζουμε αὐτὸν τὸν ὄμορφο Θησέα, στημένον ἔξω ἀπὸ τὸν σταθμὸ τοῦ ἠλεκτρικοῦ στὸ Θησεῖο. (Τοποθετήθηκε ἐκεῖ τὸ 2002 ἐπὶ δημαρχίας Δημητρίου Ἀβραμοπούλου - ναί, θὰ τὸ γράψω· ἂς τοποθετοῦσε ἄλλος ἀνδριάντα τοῦ Θησέως.) Τὸ γύψινο πρόπλασμα ἐκτίθεται στὸ Μουσεῖο Τηνίων καλλιτεχνῶν. (Πληροφορίαι: Γλυπτοθήκη· φωτογραφία: ἡμετέρα, 2009-11-18)

Θησεὺς σώζων τὴν Ἱπποδάμεια
Ἔργον τοῦ Johannes Pfuhl (1846-1914).

   Φιλοτεχνηθὲν τὸ 1906, στὴν πλατεία Συντάγματος μέχρι τὸ 1938, ὁπότε καὶ μετεφέρθη στὴν πλατεία Βικτωρίας. (Πληροφορίαι: Γλυπτοθήκη· φωτογραφία: ἡμετέρα, 2010-01-17)

Θησέας
Ἔργον τῆς Σόφης Βάρη (1940-).

   Δωρεὰ τῆς γλύπτριας στὸν Δῆμο Ἀθηναίων. Πλατεία Κοτζιᾶ. (Πληροφορίαι καὶ φωτογραφία: Γλυπτοθήκη) Ἀμφιλεγομένης αἰσθητικῆς ἔργον, τὸ ὁποῖον θὰ μεταφερθῇ στὴν Κορεάτικη Ἀγορά. Στὴν θέσι του, θὰ τοποθετηθῇ, ἐπὶ τέλους, μετὰ ἀπὸ ταλαιπωρία δεκαετιῶν, ὁ φιλοτεχνηθεὶς ἀπὸ τὸν Γιάννη Παππᾶ ἀνδριάντας τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου. [Σημ. 29-3-2013: Ὑποτίθεται ὅτι θὰ γινόταν ἔτσι, πρὸ τριῶν ἐτῶν ποὺ ἔγραψα τὸ ἄρθρον.]

* * *

Τοῖς Ἀθηναίοις περὶ τοῦ δήμου αὐτῶν λεγόμενος.

Εὔδαιμον πτολίεθρον Ἀθηναίης ἀγελείης,
πολλὰ ἰδὸν καὶ πολλὰ παθὸν καὶ πολλὰ μογῆσαν,
αἰετὸς ἐν νεφέλῃσι γενήσεαι ἤματα πάντα.

(Μαντεῖον Δελφῶν,
Anthologiae Graecae Appendix: Oracula, ἐπίγραμμα 246)

(Εὐδαίμων πόλις τῆς κουρσεύτρας Ἀθηνᾶς,
πολλὰ εἶδες καὶ πολλὰ ἔπαθες καὶ πολλὰ ἐμόχθησες,
μὰ ἀητὸς στὶς νεφέλες θὰ γενῇς γιὰ ὅσο κρατοῦν οἱ ἡμέρες.)

3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Όπως επίσης πρέπει να υπάρχει και άγαλμα ή ανδριάντας του Μιλτιάδη πόσο μάλλον τώρα που κλέινουμε και 2500 χρόνια από την ιστορική Μάχη του Μαραθώνα.

Αργύρης

S G είπε...

δεν υπαρχει και στο πεδιο του Αρεως ενας?

Φειδίας είπε...

Στὸ Πεδίον τοῦ Ἄρεως; Τοῦ Θησέως ἢ τοῦ Μιλτιάδου; Ἢ ἐσὺ ἢ ἐγὼ ἔχουμε χάσει ἐπεισόδια!

...Πάντως ἡ Βιέννη ἔχει Θησεῖον (Theseus Tempel, Vienna Volksgarten [φωτογραφίες] [πληροφορίες]) -ἀκριβὲς ἀντίγραφον. (Καὶ τὸ Νάσβιλ τοῦ Τενεσή, ὡς γνωστόν, Παρθενῶνα (Parthenon, Nashville, Tennessee)).

...Διόρθωσα μιὰ λεπτομέρεια. Τὸ σύμπλεγμα τοῦ Θησέως σώζοντος τὴν Ἱπποδάμειαν, φιλοτεχνηθὲν τὸ 1906, εὐρίσκετο στὴν πλατεία Συντάγματος μέχρι τὸ 1938, ὁπότε καὶ μετεφέρθη στὴν πλατεία Βικτωρίας.

Ἐπὶ τῆ εὐκαιρίᾳ, ἕνα ἀφιέρωμα στὰ γλυπτὰ μνημεῖα τῶν Ἀθηνῶν ἀπὸ τὶς «7 ἡμέρες» τῆς «Καθημερινῆς» (25-10-1998).